کمبود خواب و اثرات آن بر بدن
تا به حال از چند نفر شنیده اید که شش ساعت خواب در طول شب برایشان کافی است؟ چنین جمله ای نشان می دهد این فرد سرش شلوغ است و کارهای زیادی برای انجام دادن دارد. تحقیقات نشان داده افراد بالغ نباید کمتر از 7 تا 9 ساعت بخوابند و اگر این مقدار خوابی که مورد نیاز بدنتان است را ندارید عواقبش وخیم خواهد بود.
در این جامعه دائما در حال تحول و سریع دنیایی از تعهدات و مسئولیت ها را طی 24 ساعت روز از سر می گذرانیم. متاسفانه در لیست اولویت ها، یک شب کامل خوابیدن خیلی سخت پیدا می شود. خیلی از ما از خواب خود می زنند تا بتوانند بیشتر به کارهای روزشان برسند. اگر به اندازه کافی خواب نداشته باشیم بدترین چیزی که ممکن است اتفاق بیفتد چیست؟ بله روز بعد دائم خسته و دم دمی مزاج هستید و ممکن است از هر فرصتی برای چرت زدن استفاه کنید.
کمی خستگی کشیدن که کسی را نکشته نه؟ مشکل اینجاست که به مرور زمان کم خوابی باعث بروز مشکلات تهدید کننده سلامت می شود، پس وقتش است که به فکر باشیم تا شب ها درست بخوابیم.
خواب عمیق و اهمیت فیزیولوژیک
وقتی خواب هستید چه اتفاقی برای بدنتان می افتد؟ فرای استراحت بدن، تعداد زیادی فرآیندهای فیزیولوژیکی تنها زمانی که به سطح خواب بسیار عمیق می روید اتفاق می افتد. در طول خواب عمیق ( REM) بدن سلول های سفید خونی بیشتری تولید می کند که ایمنی بدن را در برابر بیماری و عفونت افزایش می دهند. حتی محققان به نتایجی رسیده اند که نشان می دهد مغز ما به خواب می رود تا به پردازش و آموختن رسیدگی کند. کمبود خواب تاثیر عظیمی بر افسردگی، استرس و خلق و خو دارد.
چه مقدار خواب برایمان کافی است؟
محققان به صورت تخصصی روی مسئله میزان خواب کافی کار کرده اند و به صورت تفکیک شده به ما می گویند که در هر سنی چه مقدار خواب برایمان کافی است. نوزادان و کودکانی که تازه راه رفتن را شروع کرده اند به بیشترین مقدار خواب نیاز دارند ( تقریبا 12 تا 17 ساعت در طول روز ) و افراد بالغ بین سنین 18 تا 65 سالگی حدودا هر شب به 7 تا 9 ساعت خواب نیاز دارند.
تاثیر کمبود خواب طولانی مدت بر سلامتی
در یک تحقیق محققان از 4200 کارمند در بخش های مختلف کسب و کار درباره خواب و بهره وری خود نظرسنجی کردند. نتیجه نظر سنجی نشان داد با اینکه بیشتر مردم فکر می کنند 6 تا 7 ساعت خوابیدن در طول شب کافی است اما مقدار قابل توجهی نیز بر این عقیده هستند که تنها 4 تا 6 ساعت خواب دارند.
نتایج بخش دوم این تحقیق که در مورد بهره وری کارمندان و کمبود خواب بود زیاد ما را متعجب نکرد، هرچه مقدار خواب کمتر باشد، کارمندان کمتر درگیر فعالیت های کاری می شوند و البته این نظر سنجی نشان داده کاهش بهره وری به واسطه کمبود خواب سالیانه مقدار زیادی کسری حقوق برای این افراد در پی داشته است.
کمبود خواب از قدیم تا به امروز یکی از مشکلات اساسی سلامت بوده است و بسیاری از مردم در سراسر جهان با آن درگیر هستند. با این حال کمبود خواب شاید زیاد به چشم نیاید و برخی از پزشکان در مواجه با بیماری هایی نظیر ناراحتی قلبی، خستگی مزمن، التهاب، اضطراب و افسردگی اصلا درباره خواب چیزی نمی پرسند.
چگونه عادات سالم خواب بسازیم؟
چه اتفاقی برایمان افتاده که سطح خوابمان از مقدار مناسب تا به این حد کاهش یافته است؟ بسیاری از افراد بالغ و شاغل ساعات زیادی از روز خود را مشغول کار هستند و به همین دلیل باقی وقتی که دارند را باید صرف دیگر تعهدات از جمله خانواده، مسئولیت های خانه داری، مطالعه و ورزش کنند، انجام چنین کارهایی به شب و یا آخر هفته ها منتقل می شود. فشار کاری و تعهداتی که در زندگی داریم باعث می شود کنترل استراحت از دستمان برود.
حتی اگر زود هم به رختخواب بروید به این معنا نیست که توانسته اید یک شب کامل استراحت کنید. قابلیت به خواب رفتن و حفظ خواب عمیق برای ریکاوری ذهن و بدن چیزی است که برای بسیاری دشوار است. تحقیقات نشان داده افزایش مصرف سدیم، قند و کافئین به کاهش کیفیت خواب منجر می شوند. بعضی تحقیقات نیز زمانی که افراد صرف صفحه های نمایشی از جمله تبلت ها، تلوزیون، لپ تاپ و گوشی های همراه می کنند را مقصر دانسته اند. گفته می شود نور صفحه های نمایش روی ریتم شبانه روزی بدن تاثیر می گذراند و قابلیت به خواب رفتن را تضعیف می کنند.
چند نکته ساده برای داشتن خواب راحت
اگر می خواهید مقدار خوابی که از دست می دهید را دوباره بدست بیاورید، نکات ساده ای که در ادامه می آید را دنبال کنید تا بتوانید خوابی سالم را عادت خود کنید:
√ برای داشتن خواب راحت مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین و گلوکز خود را کاهش دهید.
√ حداقل سه ساعت قبل از اینکه بخوابید وعده ای سنگین میل نکنید. اگر لازم بود 45 دقیقه قبل از خواب میان وعده ای سبک میل کنید تا راحت تر بخوابید.
√تشک خود را بررسی کنید و اگر لازم بود با تشکی مناسب که روی آن احساس راحتی داشته باشید تعویض کنید.
√ برای داشتن خواب راحت و کافی حداقل یک ساعت قبل از خواب از کار با وسائل الکترونیکی یاتماشای تلوزیون اجتناب کنید. چنین وسائلی را از اتاق و محل خواب خود دور کنید تا به استفاده آنها وسوسه نشوید.
√مقدار دمای اتاق خواب را تنظیم کنید. دمای آن باید متعادل باشد، درجه ای که برای خواب راحت باشد نه خیلی سرد نه خیلی گرم.
√ مانند هر عادت دیگری که برای ذهن و بدنمان مزیت به همراه دارد، خو گرفتن بدن با درست خوابیدن نیز نیاز به زمان و تمرین دارد. با ایجاد اصلاح در فضایی که در آن می خوابیم و همچنین آگاه بودن از مواردی که باعث کمبود خواب می شوند می توانیم به مرور کمبود خواب را در خود از بین ببریم.
