تنوع قومیتی به عنوان یک واقعیت تاریخی- سیاسی همواره با جغرافیای سیاسی ایران پیوند خورده است. سرزمین ایران در مقوله تنوع زبانی و قومی درجهان با 24درصدی همانندی در رتبه شانزدهم قرار دارد. در ایران اگرچه فارسی زبانان با بیش از 60درصد جمعیت اکثریت دارند ولی وجود شش قومیت عمده در درون این واحد ملی و تاثیرات گسترده آنها بوسیله تحولات تاریخی واقعیت مشهودی است.
اقوام ساکن ایران به اقوام ساکن در کشور ایران در دوران معاصر گفته میشود. این قومیتها غالباً دارای قرینههایی در آن سوی مرزهای ایران میباشند. تعدد این اقوام و هنجارهای هر یک یکی از چالشهای پیش رو حکومت جمهوری اسلامی ایران برای حفظ اتحاد میان آنها و انسجام کشور است.
ایرانیزبانان
فارسیزبانان ایران
کرد
بلوچ
مازندرانی
گیلک
بختیاری
لر
تالشی
تات
مراقی
گوران
کولی
ترکزبانان
آذری
قشقایی
شاهسون
ترکمن
تیموری
افشار
جمشیدی
قاجار
بیات
خلج
ترک خراسانی
عرب
عربهای خوزستان
عرب های خراسان
غیرمسلمانان
آسوریان
ارامنه
یهودیان
زرتشتیان