افسانه بایگان با بیان اینکه سکوت‌های طولانی شخصیت زن داستان از ویژگی‌های یک زن با درایت خانواده‌های ایرانی است، گفت: در حقیقت این زن شخصیتی است که پله پله بالا می‌رود.
نشست نقد و بررسی سریال راه طولانی، ظهر دیروز (12 تیرماه) با حضور رضا کریمی کارگردان، محمدرضا تخت‌کشیان تهیه‌کننده، رضا کیانیان و افسانه بایگان بازیگران و نمایندگان رسانه‌های گروهی در دفتر تهیه‌کننده این سریال برگزار شد.
افسانه بایگان در بخشی از این نشست در پاسخ به خبرنگار فارس، مبنی بر اینکه چرا همسر مرتضی امیری با وجود حساسیت در کسب درآمد همسرش در برخی موارد سکوت‌های طولانی دارد، گفت: یک زن در خانواده ایرانی باید در مواقعی تعامل داشته باشد و کوتاه بیاید، حرفش را بخورد تا به جهت این کوتاه آمدن و آرامش داشتن در جاهایی دیگر بتواند حرف خود را به کرسی بکشاند. در حقیقت این زن شخصیتی است که پله پله بالا می‌رود.
وی در ادامه در پاسخ به این سؤال که آیا به جهت واقعی بودن زن داستان از بازی در آن ترس نداشتید، بیان داشت: جنس بازی من در وهله اول به چارچوب داستان برمی‌گردد. مادر سریال، مادر سختی نیست اما به تدریج پایگاه فکری وی مشخص می‌شود. وی معلم بوده، خطاطی می‌کند و سایر فعالیت‌هایش نشان‌دهنده این است که جهان‌بینی گسترده از یک زن سنتی دارد و به جهت همین پیشینه عکس‌العمل‌های خاص از خود بروز می‌دهد. به نظر من این جزء جذابیت‌های نقش و داستان است.
بایگان ادامه داد: انسان حداقل دارای 3 بعد است اما به نظرم به خاطر اینکه در تلویزیون واقعیت‌های یک انسان و زندگی آن کمتر به نمایش گذاشته می‌شود، مخاطبان با تلویزیون قهر کردند.
این بازیگر ادامه داد: تفاوت‌های مرد و زن در تقابل نقش مرتضی همسرش کاملا مشهود است و ظرافت‌های زن شرقی در تعاملاتی است که در داستان قابل مشاهده است. یک مرد در خانواده ایرانی از پایگاه‌های قدرت برخوردار است؛ اما زن خانواده با توجه به قریحه و شهود خود در مواردی تشخیص می‌دهد که عکس‌العمل متفاوت نشان دهد، مثلا در سکانس رستوران زن نمی‌خواهد با بدخلقی کار همسرش مرتضی را ضایع کند، بلکه وی ملاطفت نشان می‌دهد تا در جایی دیگر بتواند حرف خود را به کرسی بنشاند.
بایگان درباره اینکه چگونه ریسک حضور سریالی در راه طولانی را پذیرفتید، عنوان کرد: من آدم ماجرا هستم، دوست دارم ریسک کنم. در سال‌های بازیگری بارها منفی‌ترین نقش‌ها را پذیرفتم اما طوری آن‌ها را ایفا کردم که مردم دوستش داشتند. البته این نکته در مراحل بعدی به پیشنهادها و در مرحله بعد در فیلمنامه بستگی دارد. اگر فیلمنامه قدرت، اقتدار و بافت دراماتیک داشته باشد، آدم می‌تواند در آن حضور مؤثر داشته باشد.
وی ادامه داد:اما در عین حال اگر فیلم‌نامه‌ای مجموعه‌ای از عوامل گسسته بوده و بافت دراماتیک نداشته باشد اگر فردی 50 قسمت هم بیاید و برود اتفاقی نمی‌افتد و دیده نمی‌شود.
وی در پاسخ به اینکه دغدغه حضور در سریال‌های دیگر را نیز دارد یا خیر گفت: من هیچ دغدغه‌ای ندارم، چرا که هر وقت احساس کنم جایی باید حضور داشته باشم همان‌جا حاضر هستم؛ حال ممکن است در یک فیلم سینمایی باشد یا مستند 10 دقیقه‌ای.
افسانه بایگان در پایان سخنان خود گفت: سریال راه طولانی در حیطه کاری است که با تفکر شروع شده و یک تهیه ننده متخصص و روشنفکر داشته و کارگردانی و مجموعه عوامل آن کار را با اندیشه آغاز کردند. به نظرم کاری که دچار روزمرگی نشود، و فکر، سوال و خط ایجاد کند، کاری ارزشمند در عرصه هنر است و وظیفه ما هنرمندان نیز همین است؛ همانطور که شریعتی در بحث جامع‌شناسی خود تعریف کرده است. هنرمندان رأس این هرم هستند و با وجود کمی تعدادشان وظیفه‌شان نسبت به بقیه مردم بیشتر است. در ضمن از حضور در این سریال و هم‌بازی بودن با رضا کیانیان بسیار خوشحالم. بازی با ایشان به من حس آزادی و آرامش می‌دهد.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
بیوگرافی افسانه بایگان
افسانه بایگان (زاده ۱۳۴۰ تهران) بازیگر زن ایرانی است. فضل‌الله بایگان کارگردان سینما و تئاتر عموی اوست.
وی در یازده سالگی در فیلم کوتاه «بوق» به ایفای نقش پرداخت. ولی فعالیتش در سینما و تلویزیون را در سال ۱۳۶۳ با بازی در مجموعه تلویزیونی پر بینندۀ «سربداران» آغاز کرد. یک سال بعد نخستین نقش سینمایی اش را در فیلم «گمشده» به کارگردانی مهدی صباغزاده در سال ۱۳۶۴ به دست آورد و به یکی از پرکارترین بازیگران زن سینمای ایران در دهۀ شصت تبدیل شد.
او در کنار بازیگری، طراحی صحنه و لباس را هم در فیلم «شکوه بازگشت» تجربه کرده‌است. او در سال ۱۳۵۵ به عنوان مقام دوم دختر شایسته ایران برگزیده شد.
فیلم‌شناسی
سریال وضعیت سفید [بازیگر] (۱۳۸۸-۱۳۹۰) – ما سه نفر [بازیگر] (۱۳۸۹) – زمهریر [بازیگر] (۱۳۸۸) – آدم‌کش [بازیگر] (۱۳۸۸) – روز حسرت سیروس مقدم [بازیگر] (۱۳۸۷) – محاکمه (ایرج قادری) [بازیگر] ۱۳۸۵ – قرنطینه (منوچهر هادی) [بازیگر] ۱۳۸۵ – کافه ستاره (سامان مقدم) [بازیگر] ۱۳۸۳ – خاکستری (مهرداد میرفلاح) [بازیگر] ۱۳۷۹ – عشق شیشه‌ای (غلامرضا حیدرنژاد) [بازیگر] ۱۳۷۸ – زخمی (کامران قدکچیان) [بازیگر] ۱۳۷۷ – شبیخون (جمشید آهنگرانی) [بازیگر] ۱۳۷۷ – طوطیا (ایرج قادری) [بازیگر] ۱۳۷۷ – مرد عوضی (محمدرضا هنرمند) [بازیگر] ۱۳۷۷ – بدلکاران (مهدی صباغزاده) [بازیگر] ۱۳۷۶ – پنجه در خاک (ایرج قادری) [بازیگر] ۱۳۷۶ – جهان پهلوان تختی (بهروز افخمی) [بازیگر] ۱۳۷۶ – یاغی (جهانگیر جهانگیری) [بازیگر] ۱۳۷۶ – نابخشوده (ایرج قادری) [بازیگر] ۱۳۷۵ – خواهران غریب (کیومرث پوراحمد) [بازیگر] ۱۳۷۴ – مجازات (جهانگیر الماسی) [بازیگر] ۱۳۷۳ – روز دیدنی (فرزین مهدی‌پور) [بازیگر] ۱۳۷۳ – بدل (جهانگیر جهانگیری) [بازیگر] ۱۳۷۲ – حمله خرچنگ‌ها (پرویز تاییدی) [بازیگر] ۱۳۷۱ – شکوه بازگشت (سیروس مقدم) [بازیگر-طراح صحنه و لباس] ۱۳۷۱ – مریم و میتیل (فتحعلی اویسی) [بازیگر] ۱۳۷۱ – اتل متل توتوله (محمد جعفری) [بازیگر] ۱۳۷۱ – آلما (اکبر صادقی) [بازیگر] ۱۳۷۱ – خوش خیال (مهران تاییدی) [بازیگر] ۱۳۷۱ – گرگ‌های گرسنه (سیروس مقدم) [بازیگر] ۱۳۷۰ – شانس زندگی (شهریار پارسی‌پور) [بازیگر] ۱۳۷۰ – قرق (احمد هاشمی) [بازیگر] ۱۳۷۰ – دو فیلم با یک بلیط (داریوش فرهنگ) [بازیگر] ۱۳۶۹ – آخرین مهلت (پرویز تاییدی) [بازیگر] ۱۳۶۸ – فانی (افشین شرکت) [بازیگر] ۱۳۶۸ – شنگول و منگول (پرویز صبری) [بازیگر] ۱۳۶۸ – طوبی (خسرو ملکان) [بازیگر] ۱۳۶۷ – گل مریم (حسن محمدزاده) [بازیگر] ۱۳۶۶ – مکافات (منوچهر مصیری) [بازیگر] ۱۳۶۶ – بگذار زندگی کنم (شاپور قریب) [بازیگر] ۱۳۶۵ – تشکیلات (منوچهر مصیری) [بازیگر] ۱۳۶۵ – حریم مهرورزی (ناصر غلامرضایی) [بازیگر] ۱۳۶۵ – دبیرستان (اکبر صادقی) [بازیگر] ۱۳۶۵ – گمشده (مهدی صباغزاده) [بازیگر] ۱۳۶۴ –
جوایز
نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن (کافه ستاره) [ دوره ۲۴ جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) – سال ۱۳۸۴]
نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن (دو فیلم با یک بلیط)[ دوره ۹ جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) – سال ۱۳۶۹]
برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن (خواهران غریب)[ دوره ۱۴ جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) – سال ۱۳۷۴]
