اسیدهای چرب امگا 3 در ماهی ها مثل سالمون،ماهی تون ودیگر غذاهای دریایی مثل جلبک دریایی و در بعضی از گیاهان مثل دانه های روغنی وجود دارد.
امگا 3 مثل بعضی از اسیدهای چرب اشباع نشده نقش اساسی در کارکرد مغز،رشد ونمو طبیعی دارد.همچنین امگا3 ریسک بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.انجمن قلب وعروق امریکا توصیه به مصرف ماهی ،بخصوص ماهیهای چرب (مثل تون،ساردین،سالمون) حداقل 2 بار در هفته دارد.
مطالعات نشان داده است که امگا 3 باعث کاهش التهاب شده و در نتیجه ریسک بیماریهای مزمن مثل بیماریهای قلبی عروقی، سرطان والتهاب مفاصل (ارتریت) را کاهش می دهد. اسیدهای چرب امگا3 در مغز تجمع یافته ودر فعالیتهای شناختی (مثل کارکرد مغز و حافظه)و فعالیتهای رفتاری موثر هستند.
نوزادانی که در دوران جنینی به اندازه کافی امگا 3 از مادر دریافت نکنند،در معرض خطر پوست خشک ،بیماریهای قلبی،افسردگی،اختلالات رفتاری وگردش خونی ضعیف هستنذ.
البته بسیار مهم است که در رژیم غذایی نسبت متناسبی از امگا 3وامگا 6 (نوع دیگری اسید چرب ضروری ) باشد . امگا 3 به کاهش التهاب کمک میکند وافزایش امگا 6 منجر به تحریک مغز وایجاد التهاب میشود .
رژیم مدیترانه ای نسبت مناسبی از امگا 3 وامگا6 را حفظ میکند. این رژیم بیشتر شامل غلات ، میوه های تازه، سبزیجات،ماهی، روغن زیتون وسیر میباشد .
امگا 3 در موارد زیر استفاده می شود:
کلسترول بالا
رژیم مدیترانه ای منجر به افزایش کلسترول خوب( HDL )میشود که در سلامت قلب موثر است.مشاهده شده که روغن ماهی سبب کاهش تری گلیسرید خون (یک نوع چربی در خون) میشود.
گردو سرشار از اسید لینولییک یا ANA است که در بدن به امگا 3 تبدیل میشود ودر نتیجه باعث کاهش کلسترول وتری گلیسرید در بیماران مبتلا به کلسترول بالا میشود.
دیابت
بیماران دچار دیابت اغلب تری گلیسرید بالا و HDL پایین دارند.اسیدهای چرب امگا 3 می توانند تری گلیسرید واپوپروتیین را کاهش داده وسبب افزایش HDLشوند.
برخی از بیماران دچار دیابت نوع 2 ممکن است با مصرف امگا 3 دچار افزایش مختصری در قند خون ناشتا شوند که در این مورد بیمار باید با پزشک خود مشورت کند.
ارتریت روماتویید
ارتریت روماتویید یک بیماری التهابی مفصل است که علت آن ساخته شدن انتی بادی علیه سلولهای بدن (اتوایمون) است.بعضی از بیماران ارتریت روماتویید ممکن است با خوردن امگا3 دچار کاهش علایم خشکی صبحگاهی و درد مفاصل شوند.در یک مطالعه نشان داده شده که با مصرف امگا3 نیاز بیماران به داروهای ضدالتهابی ومسکن کمتر شده است.ولی امگا3 جلوی پیشرفت ارتریت روماتویید را نمی گیرد و فقط علایم را کاهش
می دهد.
مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که رژیم غذایی سرشار از امگا3 ممکن است در استیوارتریت (ارتروز مفاصل) هم کمک کننده باشد ولی نیاز به مطالعات بیشتری دارد.
پوکی استخوان (استوپروز)
برخی مطالعات نشان داده اند که امگا3 ممکن است به افزایش کلسیم در بدن کمک کنند وباعث افزایش قدرت استخوانها شود،
اگرچه همه نتایج مثبت نبوده است.
بعضی مطالعات نشان داده است که کسانیکه به اندازه کافی اسیدهای چرب دریافت نمی کنند(بخصوص اسیدگاما لینولئیک وEPA (یک اسید چرب امگا6 )نسبت به کسانیکه به اندازه کافی از این مواد استفاده می کنند،بیشتر مستعد پوکی استخوان هستند.
در بررسی3ساله زنان بالای 65 سال با پوکی استخوان که اسیدهای چرب ضروری را دریافت می کردند ،کمتر دچار پوکی استخوان شدند وحتی بسیاری از انان افزایش در تراکم استخوان پدیدار شد.
افسردگی
مطالعات نشان داده است که مصرف اسیدهای چر ب امگا3 باعث بهبود علایم افسردگی می شود. مطالعات متعدد همچنین مشخص کرد که مصرف امگا3 همراه با داروهای ضد افسردگی بیشتر باعث بهبود علایم می شود تا داروی افسردگی به تنهایی.
همچنین مشخص شده که امگا3 ممکن است سبب پیشگیری از افسردگی پس از زایمان شود.
البته افسردگی یک بیماری جدی بوده وبدون نظر پزشک نباید درمان شود.
هیپراکتیویتی وعدم تمرکز
بچه های دچار عدم تمرکز وهیپراکتیو ممکن است دچار کمبود اسیدهای چرب خاصی باشند.
در یک بررسی بالینی نزدیک به 100 پسر بچه که مشکلات رفتاری ویادگیری بیشتری داشتند،دارای سطح امگا 3 پایین تری نسبت به کسانیکه این مشکل را نداشتند،بودند.
البته این مسئله نیاز به مطالعه بیشتری دارد.ولی در هر حال دادن غذاهای سرشار از امگا3 در بچه های هیپراکتیو عاقلانه به نظر میرسد.
بیماریهای پوستی
در یک بررسی بالینی در 13 بیمار دچار حساسیت به نور که دچار درماتیت ناشی از نور می شدند ،تحت درمان با روغن ماهی قرار گرفتند و مشاهده شد که حساسیت آنها به نور واشعه ماورائ بنفش کاهش یافت.اما ضد افتابهای موضعی از امگا 3 مفیدتر هستند.
سرطان روده بزرگ (کولون)
مصرف غذاهای سرشار از امگا 3 ریسک سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد.به طور مثال اسکیمو ها که چربی زیادو ماهیهای غنی از امگا3 می خورند،کمتر دچار سرطان کولون می شوند.مطالعات اولیه نشان داده است که در مراحل اولیه سرطان کولون سبب کند شدن پیشرفت این سرطان می شود.
