تحقیقات دانشمندان حاکی از آن است که قرار گرفتن در معرض اشعه ها در دوران بارداری، اثرات بدی روی جنین در حال رشد می گذارد و عوارض جبران ناپذیری را برای مادر باردار و جنین به وجود می آورد.
اشعه های خطرناک
از زمانی که اشعه های مختلف برای عکسبرداری پزشکی (رادیوگرافی) و یا پرتودرمانی بیماران سرطانی مورد استفاده قرار گرفتند، محققان تصمیم گرفتند تا اثرات این اشعه ها و پرتوها را بر افراد مختلف، به خصوص افراد در معرض خطر مثل سالمندان ، کودکان و خانم های باردار مورد بررسی قرار دهند.
تحقیقات دانشمندان حاکی از آن است که قرار گرفتن در معرض اشعه ها در دوران بارداری، اثرات بدی روی جنین در حال رشد می گذارد و عوارض جبران ناپذیری را برای مادر باردار و جنین به وجود می آورد.
با اینکه تاثیر دقیق این اشعه ها هنوز نامعلوم است، ولی باید متذکر شد که زنان باردار هرگز نباید خود را در معرض تابش این نوع اشعه ها قرار دهند .
کدام اشعه ها خطرناکند؟
شایع ترین اشعه ای که نباید در معرض آن قرار گرفت، اشعه ایکس است.
علاوه بر اشعه ایکس، زنان باردار باید از قرار گرفتن مستقیم در معرض اشعه های موبایل و تابش های هسته ای اجتناب کنند.
هر چند اشعه، بدون وزن و بو و نامرئی است، اما در حقیقت، یک انرژی در قالب امواج با ذرات کوچک است که می تواند بر جنین اثر کند و نقایص جنینی را ایجاد نماید.
اشعه های قوی مانند اشعه ایکس، گاما، آلفا و بتا توانایی تغییر در اتم ها را دارند. بنابراین می توانند با تاثیر بر سلول های جنینی، مشکلات ساختاری را برای جنین در حال رشد ایجاد کنند.
چه دوره ای بارداری حساس‌تر است؟
حساس ترین زمان برای ابتلای جنین به مشکلات و بیماری ها، از ابتدای حاملگی تا حدود 15 هفته پس از بارداری می باشد. اگر جنین طی این مدت در معرض اشعه قرار بگیرد، دچار نقایص هنگام تولد و عقب ماندگی ذهنی می شود. کاهش رشد و آسیب های شدید مغزی جنین از عوارض تماس مستقیم با اشعه در 15 هفته اول بارداری می باشد.
پس از گذشت 26 هفته از بارداری، اگر جنین در معرض اشعه قرار گیرد، کمتر احتمال دارد دچار عوارض شدید شود، اما باز هم در معرض خطر می باشد و باید مراقب بود.
اگر در دوران بارداری، با توصیه پزشک مجبور به پرتو درمانی و یا استفاده از اشعه ایکس شدید، حتما محافظ محکمی بر روی ناحیه شکم و رحم خود قرار دهید تا جنین کمتر آسیب ببیند
اثرات ژنتیکی ناشی از اشعه در بارداری
نقایص ژنتیکی ناشی از تماس با اشعه در دوران بارداری کمتر از نقایص هنگام تولد، در نوزاد آشکار می شود، اما به همان اندازه مضر می باشد.
همان طور که می دانیدDNA مسئول رشد و نمو جنین است و اگر اشعه روی DNA نوزاد اثر کند و آن را تغییر دهد، رشد طبیعی جنین با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد.
DNA مسئول تعیین رنگ پوست، مو و هزاران ویژگی دیگر در جنین است که در صورت جهش DNA به علت تابش اشعه، احتمال سقط جنین بالا می رود و اگر هم منجر به سقط نشود، ناهنجاری‌های ژنتیکی زیادی برای نوزاد به وجود می آورد.
بروز سرطان
طبق تحقیقات متعدد مشخص شده است که قرارگیری جنین در معرض تابش اشعه، شانس ابتلای او را به سرطان افزایش می دهد.
طی یک بررسی معلوم شد، از بین 500 جنینی که در معرض تابش اشعه در دوران جنینی خود بودند، حدود 2 درصد احتمال ابتلا به سرطان در مراحل بعدی زندگی را نسبت به هم سن‌وسال های خود نشان دادند.
احتمالا تغییراتی که توسط اشعه در DNA فرد صورت می گیرد، در آینده او را به سرطان دچار می کند.
چند توصیه به مادران باردار
1- حتما از تابش اشعه های مختلف خود را دور نگه دارید.
2- اگر در دوران بارداری، با توصیه پزشک مجبور به پرتو درمانی و یا استفاده از اشعه ایکس شدید، حتما محافظ محکمی بر روی ناحیه شکم و رحم خود قرار دهید تا جنین کمتر آسیب ببیند.
3- باید از نزدیک شدن به نیروگاه های هسته ای خودداری کنید.
4- حتی المقدور از اشعه موبایل، ماکروویو و کامپیوتر دوری کنید و در مواقع لزوم و اضطرار از آنها استفاده کنید.
این نکته را در نظر داشته باشید که اگرچه دوری از وسایلی مانند موبایل بسیار بعید به نظر می رسد، اما آنچه که مهم است سلامتی فرزند شماست.
