استئوآرتریت (به انگلیسی: Osteoarthritisبیماریبسیار شایعی است که در تمام مناطق جغرافیایی دیده می شود.نام دیگر این بیماری آرتروز است و بعضی دیگر معتقدند که استئوآرتروز نام بهتری برای این بیماری است. استئوآرتریت یک بیماری تخریبی در مفصل است(تخریب غضروف مفصل)که پیشرونده بوده ولی علیرغم نامگذاری آن, یک بیماری التهابی نیست (بر خلاف آرتریت روماتویید).چون التهاب در این بیماری یک عارضه ثانویه است.
در استئوآرتریت تحلیل غضروف مفصلی و درگیری استخوان زیر غضروفی داریم که باعث التهاب بافتهای اطراف میگردد. این عارضه ممکن است هر یک از مفاصل را درگیر سازد ولی شایعترین مفاصل درگیر عبارتند از مفاصل دست، پا، زانو، ران و ستون فقرات. این بیماری بسیار شایع است و در ۲۵٪ ویزیتهای پزشکان عمومی و ۸۰٪ رادیوگرافی افراد بالای ۶۵ سال دیده میشود (البته فقط ۶۰٪ آنان علامت دارند).
بیماریزایی
استئوآرتریت بیماریی مفصلی است که ابتدا غضروف مفصل را درگیر مینماید. غضروف بافتی لغزندهاست که انتهاهای استخوانها را در یک مفصل میپوشاند. استخوانها داشتن حرکتی آسان بر روی یکدیگر را مدیون غضروفهای سالم هستند. وظیفه دیگر غضروفها جذب شوک در طی حرکات فیزیکی میباشد (Shock Absorption). در بیماری استئوآرتریت غضروفها نازک شده و بتدریج در برخی نواحی از بین میرود که باعث میشود استخوانهای زیر غضروفها به همدیگر ساییده شوند. نهایتا درد، التهاب و کاهش حرکت در مفصل به وجود آید. به مرور زمان مفصل شکل طبیعی خودش را از دست میدهد. همچنین استئوفیتها (زوائدی استخوانی که در لبههای مفصل رشد میکنند)تشکیل میشوند که خود باعث درد و ناراحتی بیشتر میشوند. برعکس سایر آرتریتها مانند آرتریت روماتوئید استئوآرتریت تنها مفاصل را درگیر مینماید و به سایر اندامها کاری ندارد. آرتریت روماتوئید افراد جوانتری را مبتلا میکند و ممکن است علاوه بر درگیری مفصل فرد احساس مریضی، خستگی و یا تب نماید.
علایم شایع
درد مفاصل، محدودیت حرکت و کاهش انعطاف پذیری مفاصل، التهاب و تورم مفصل، معمولاً همراه نبودن گرما یا تب همراه درگیری مفاصل، افیوژن مفصل و صدای ترق و تروق یا صدای ساییده شدن با حرکت مفصل مبتلا (گاهی)
درد ممکن است در آغاز خفیف باشد، ولی میتواند به قدری شدید گردد که زندگی و خواب بیمار را دچار اختلال کند.درد مفاصل موجب عدم تحرک کافی بیمار میشود که این خود باعث لنگیدن، تحلیل رفتن و ضعیف شدن عضلات اطراف مفصل مبتلا و شلی لیگامانها میگردد. تغییرات مفصلی دایمی هستند و بیماری ماهیت پیشرونده دارد.
در درگیری مفاصل انگشتان دست ما تورم استخوان را داریم که در مفاصل انتهایی انگشتان گرههای (Heberden's nodes) و در مفاصل میانی (Bouchard's nodes) نامیده میشوند.
علل
علت دقیق این اختلال ناشناختهاست. به نظر میرسد نتیجه ترکیب یا تعامل عوامل مکانیکی با سایر عوامل در افرادی با زمینه ارثی باشد. عوامل افزایش دهنده خطر چاقی، بالارفتن سن و فعالیتهایی که با فشار به مفاصل (میکروتروما) همراهند نظیر رقص، فوتبال، موسیقی یا قالی بافی، دیابت، سندرم مارفان، بیماری ویلسون و آلکاپتونوری میباشند. تقریباً اغلب افراد بالای ۵۰ سال به درجاتی به استئوآرتریت مبتلا هستند.
پیشگیری و تشخیص
حفظ وزن در حد مناسب، داشتن فعالیت فیزیکی مناسب، تغذیه مناسب تشخیص اصولا بالینی است. بررسیهای تشخیصی ممکن است شامل بررسی آزمایشگاهی مایع مفصل (برای ردکردن احتمال آرتریت التهابی) باشد. رادیوگرافی مفاصل درگیر، میزان کاهش فاصله مفصلی، اسکلروز و گاه کیست زیر غضروفی را نشان میدهد.
درمان دارویی
استامینوفن یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپیرین و بروفن جهت درد و تخفیف التهاب به کار میروند. اینفیلتراسیون یا تزریق کورتون به داخل مفاصل شدیدا درگیر ممکن است به طور موقت باعث تخفیف درد و ناراحتی گردد. NSAIDs موضعی، مسکنهای مخدر، تزریق اسید هیالورونیک نیز تجویز شدهاند. سایر داروهایی که برحسب نیاز ممکن است تجویز شوند شامل گلوکوزآمین کندروئیتین، آنتی اکسیدانهایی مانند ویتامین C و E، سلنیوم، ویتامین B۹ (folate) و B۱۲، ویتامین دی، (SAMe)، شل کنندههای عضلانی و مسکنهای قوی تر هستند.
سایر اقدامات درمانی
برای تخفیف درد، مفاصل مبتلا را گرم کنید و عضلات اطراف مفاصل درگیر را ماساژ دهید. برای استئوآرتریت گردن از یک گردن بند بی حرکت کننده گردن استفاده کنید. در استئوآرتریت ستون فقرات، هنگام خواب به پشت بخوابید و از یک تشک سفت استفاده کنید. جراحیهای توصیه شده برای استئوآرتریت شدید (مقاوم به درمان) شامل آرتروپلاستی (تعویض مفصل) و آرترودز (بی حرکت کردن مفصل)، برداشتن تکههای استخوانی با آرتروسکوپ و…می باشد.
فعالیت ورزشی متوسط برای OA مفید است.استراحت تنها در مرحله حاد بیماری که مفاصل خیلی دردناکند ضروری است.
درمان فیزیکی برای توانبخشی عضلات و مفاصل (تنها برای موارد شدید).
ممکن است جلوگیری از حرکت زیاد مفصل لازم باشد (با استفاده از چوبهای زیربغل، عصا، واکر و زانوبند کشی)
در اینجا پنج ماده غذایی ضد التهاب را به شما معرفی میکنیم:
غذاهای غنی از امگا3: یکی ازدلایل التهاب در بدن، مصرف بالای اسیدهای چرب امگا- 6 و دریافت پایین اسیدهای چرب امگا- 3 است. اغلب رژیم های غذایی امروزی حاوی 10 برابر امگا- 6 نسبت به امگا- 3 هستند، که این نسبت خطر التهاب را بسیار افزایش میدهد. امگا- 6 در مغزها، دانه ها و روغن های گیاهی یافت میشود.
محققان توصیه میکنند که بیماران مبتلا به آرتروز مقدار بیشتری امگا- 3 به رژیم غذایی خود اضافه کنند. منابع اسیدهای چرب امگا- 3 عبارتند از: انواع ماهی مانند سالمون، ساردین و قزل آلا، تخم کتان و گردو. همچنین می توان برای تامین اسیدهای چرب امگا- 3 از مکمل های روغن ماهی نیز استفاده نمود.
روغن زیتون تصفیه نشده: زیتون و روغن زیتون حاوی ترکیبات ضد التهاب هستند و توصیه می شود در رژیم غذایی روزانه خود از آنها استفاده کنید.
غذاهای غنی از آنتی اکسیدان ها: میوه ها و سبزی ها به ویژه آنهایی که رنگ تیره دارند، حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی فراوانی می باشند. توت فرنگی، تمشک، زغال اخته، طالبی، زردآلو، گیلاس، آلو، هندوانه، خرمالو و کلم، اسفناج، بروکلی، هویج، گل کلم، کدو، کدو حلوایی، فلفل، سیب زمینی و شلغم حاوی مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان ها هستند.
ادویه ها: زنجبیل، سیر، دارچین و زردچوبه دارای خواص ضد التهابی می باشند، بنابراین به یاد داشته باشید که در طبخ غذاها از آنها استفاده کنید. یک نوشیدنی بسیار مفید برای بهبود التهاب مخلوط آب سیب، آب هویج و زنجبیل می باشد.
چای سبز: چای سبز حاوی ترکیبات خاصی است که برای رفع التهاب و بهبود مفاصل مفید می باشند. براساس مطالعات، نوشیدن 3 تا 4 فنجان چای سبز در روز اثر قابل توجهی در رفع التهاب دارد.
نشانه های آرتروز زانو:
آرتروز مفصل زانو، شایعترین بیماری تخریبی از میان مفاصل بدن است که میزان ابتلا به آن در خانمها نسبت به آقایان بیشتر است.
آرتروز زانو همان ساییدگی مفصل و از عوامل شایع ایجاد درد در افراد بالاتر از ۴۰ سال است. آرتروز مفصل زانو، شایعترین بیماری تخریبی از میان مفاصل بدن است که میزان ابتلا به آن در خانمها نسبت به آقایان بیشتر است.
نشانهها
برخی افراد موقع بلندشدن از زمین یا موقع راه رفتن احساس درد در زانو یا احساس خشکی پا هنگام صبح دارند و وقتی زیاد راه میروند، درد زانوی آنها بیشتر میشود و احساس میکنند که زیر زانویشان خالی میشود؛ اینها نشانههای آرتروز زانوست.
آرتروز همان پیرشدن غضروف مفصلی است که بر اثر ساییدگی زیاد ایجاد و باعث درد میشود، گاهی هم استخوان اضافه در ناحیه زانو ایجاد میشود که این استخوان شبیه منقار است و به آن نیش مفصلی میگویند و موجب درد هنگام راه رفتن میشود.
زانو وسیله حرکت بدن و حکم چرخهای بدن را دارد. همانطور که باید به چرخهای ماشین رسیدگی کرد تا بهسرعت فرسوده نشود، باید از زانو هم مراقبت کرد.
عادت دو زانو نشستن برای زانویی که آرتروز دارد، خوب نیست. درست است که آرتروز در میانسالی رخ میدهد، اما باید پیش از میانسالی مراقب این عضو بدن باشیم.
توصیههایی برای مبتلایان به آرتروز
بهتر است افرادی که دچار آرتروز زانو هستند، در منزل از صندلیهای بلند استفاده کنند. به این معنی که هنگام نشستن، کف پاها بالاتر از سطح زمین قرار گیرد. همچنین استفاده از سرویسهای بهداشتی فرنگی نیز میتواند به این افراد کمک کند.
کاهش مدت زمان راهرفتن و پوشیدن کفشهای دارای کفی نرم نیز موثر است. همچنین بهتر است این افراد از بالا و پایین رفتن از پلهها و دوزانو یا چهارزانو نشستن نیز اجتناب کنند. ورزشدرمانی نیز از دیگر راههایی است که به این بیماران توصیه میشود.
ورزش مناسب براي آرتروز زانو
شما هم از درد زانو شكايت داريد؟ براي بالا و پايين رفتن از پلهها با مشكل مواجه هستيد؟ اگر اين مشكل شماست، بهتر است در مورد آن اطلاعاتي داشته و براي بهبود آن كاري انجام دهيد. يكي از مشكلاتي كه ممكن است براي زانوها پيش بيايد آرتروز زانو است.
آرتروز زانو يكي از عوامل شايع ايجاد درد در افراد بالاي 40 سال محسوب ميشود و شايعترين بيماري تخريبي ميان مفاصل بدن است. ميزان ابتلا به اين بيماري در خانمها نسبت به آقايان بيشتر است.
محمد عالمي ، فيزيوتراپيست در اينباره به جامجم ميگويد: «يكي از مشكلات شغلي كه در هر كار و فعاليتي احتمال بروز آن وجود دارد، آرتروز است. آرتروز به معناي تخريب غضروف مفاصل زودتر از موعد مقرر است.»
وي اشاره ميكند: «با انجام ورزشهاي ملايم به مدت 30 دقيقه در روز ميتوانيم فشارهايي را كه در طول روز به بدن وارد ميشود، كاهش دهيم. در حقيقت با ورزش به نوعي بدن را در برابر اين فشارها تقويت ميكنيم؛ البته مهم است بدانيم رفت و آمدها چه از خانه به محل كار و بالعكس و چه در محيط كار و منزل، به هيچ وجه جاي ورزش را نخواهند گرفت و حتي ميتواند فشارهاي وارد بر بدن را نيز افزايش دهد.»
او تاكيد ميكند: «ورزش تعريف مشخص خود را دارد و به معناي همراه كردن جسم و روح با هم است. به همين دليل فعاليتهاي روزمره نميتواند جايگزين مناسبي براي ورزش باشد. زماني كه شرايط ورزش فراهم نباشد، آن حركات، تنها فشاري بر بدن محسوب ميشوند.»
علائم اوليه آرتروز
عالمي درباره علائم اوليه آرتروز ميگويد: «از اولين نشانههاي آرتروز كاهش عملكرد زانوي فرد است. همچنين تورم، خشكي مفاصل در صبحگاه كه كمتر از 30 دقيقه طول بكشد، بدشكلي و ناصافي سطوح مفصلي و وجود صداهاي غيرمتعارف از جمله ديگر علائم آرتروز هستند.»
عوامل موثر در ايجاد آرتروز
اين فيزيوتراپيست درباره عوامل موثر در ايجاد آرتروز اضافه ميكند: «عوامل ارثي، جنسيت، عوامل هورموني، عوامل شغلي، چاقي و پوكي استخوان ميتوانند از جمله علل موثر در بروز آرتروز باشند. به علاوه ورزشهاي شديد، افزايش سن، استعمال دخانيات، يا حتي ضربه نيز ميتوانند باعث بروز اين مشكل شوند.»
آرتروز زانو
يكي از شايعترين انواع آرتروز كه خيلي از افراد با آن درگيرند، آرتروز زانو است. بايد بدانيم در هر شغلي (در ميان افرادي كه زياد در حالت ايستاده به سر ميبرند يا افرادي كه بيش از حد معمول مينشينند) احتمال بروز آرتروز وجود دارد. شايد بتوانيم بگوييم كه آرتروز زانو در بيشتر اقشار جامعه ديده ميشود.
اين فيزيوتراپيست ميافزايد: «به علاوه اين مشكل ميان خانمها بيشتر از آقايان ديده ميشود. عوامل هورموني و كمتحركي خانمها نيز ميتواند از جمله دلايل اين مساله باشد. در مورد افراد چاق نيز همين طور است؛ اين مشكل ميان اين گروه بيشتر ديده ميشود.»
وي درباره درمان و روشهاي كنترل آرتروز ميگويد: «بهتر است بگوييم كه ميتوانيم جلوي پيشرفت آرتروز را بگيريم يا روند آن را كند كنيم.»
توصيههايي براي مبتلايان به آرتروز
عالمي به روشهايي براي كنترل پيشرفت بيماري اشاره كرده و ميافزايد: «بهتر است افرادي كه دچار آرتروز زانو هستند در منزل از صندليهاي بلند استفاده كنند. به اين معني كه هنگام نشستن، كف پاها بالاتر از سطح زمين قرار گيرد. بعلاوه استفاده از سرويسهاي بهداشتي فرنگي نيز ميتواند به اين افراد كمك كند. كاهش مدت زمان راهرفتن و پوشيدن كفشهايي داراي كفي نرم نيز ميتواند كمك موثري باشد. همچنين بهتر است اين افراد از بالا و پايين رفتن از پلهها، دوزانو يا چهارزانو نشستن نيز اجتناب كنند. ورزش درماني نيز از ديگر راههايي است كه به اين بيماران توصيه ميشود.»
ورزش مناسب
ورزشي كه بعد از انجام آن، درد مفاصل بيشتر از 2 ساعت ادامه پيدا كند، يك علامت هشداردهنده است. در اين مواقع بايد شدت ورزش را كاهش دهيم. ورزش همچنان كه بر استحكام مكانيكي و تقويت عضلات موثر است ميتواند روي تغذيه غضروف نيز اثر بگذارد. بعلاوه ورزش باعث افزايش جريان خون ميشود و به انعطافپذيري مفصل كمك ميكند. يكي ديگر از فوايدي كه ورزش براي اين گروه از افراد در بر خواهد داشت، كاهش وزن است. زيرا يكي از نكات مهم در ارتباط با آرتروز زانو كاهش وزن است.
به گفته اين فيزيوتراپيست: «ورزشهاي انعطافپذيري مانند كشش عضلات اطراف مفصل، ورزشهاي قدرتي و ورزشهاي هوازي مانند شنا، ورزش در آب و پيادهروي، ورزشهايي مناسب هستند؛ البته براي هر نوع از آرتروز و براي هر شخص بايد ورزش خاص خود او و اغلب متفاوت با ديگران توصيه شود. بنابراين بهتر است كه اين كار را به متخصص بسپاريم.»
عالمي ميافزايد: «اين افراد بايد قبل از ورزش و براي شروع آن 5 دقيقه ورزشي ملايم و سبك يا پيادهروي انجام دهند. بعد از ورزشهاي سبك بايد چند حركت كششي مناسب براي عضلات اطراف مفصل انجام شود. البته اين كشش بايد حتما 5 تا 10 ثانيه ادامه پيدا كند. حتما بايد هر مفصل را در حالت بدون تحمل وزن و در تمام طول دامنه حركتياش حركت داد. در ضمن نبايد روي مفاصل ملتهب زياد فشار وارد كنند.»
وي درباره تاثير پلهها ميگويد: «بالا و پايين رفتن از پله هم بهتر است انجام نشود. اما شايد نتوانيم از اين كار اجتناب كنيم. در اين موارد بهتر است براي بالا رفتن از پله اول پاي سالم را بالا بگذاريد و براي پايين آمدن از پله اول پاي ناسالم را.»
محمد عالمي توصيه ميكند: استفاده مداوم از دمپايي و كفشهاي پاشنهدار و خواباندن پشت كفش را هم بايد كاهش داد. بهتر است اين افراد ورزشها را در رختخواب و بلافاصله پس از بيدار شدن انجام دهند و بعد از انجام ورزش از جاي خود بلند شوند. اين ورزشها بايد 3 تا 5 روز در هفته نيز ادامه پيدا كنند.»
آرتروز زانو:
آرتروز زانو (به انگلیسی: Knee Osteoarthritis) از عوامل شایع ایجاد درد در افراد بالاتر از چهل سال است.آرتروزمفصل زانو، شایعترین بیماری تخریبی ازمیان مفاصل بدن میباشد.میزان ابتلا در خانمها نسبت به آقایان بیشتر است.
آرتروز یک بیماری تخریبی در مفصل است که ازآن به بیماری مفصلی پیشرونده[۱] یاد میشود.از این بیماری به نامهای استئوآرتریت و استئوآرتروز نیز یاد می کنند.تخریب پیشرونده مفصل در جامعه ما به نام آرتروز معروف است.با توجه به اینکه بیماری با افزایش سن پیشرفت میکند به آرتریت پیری نیز معروف است.علاوه برسن، علل ژنتیکی، نوع شغل و حرفه، چاقی، عوامل هورمونی و نژاد نیز میتواند در بروزاین بیماری دخیل باشند.
مهمترین نشانه آرتروز زانو
مهمترین مشخصه آرتروز، تخریب تدریجی غضروف مفصلی است.قسمت دو انتهای هر استخوان، از غضروف که بافتی است انعطاف پذیر ساخته شدهاست.با شروع بیماری آرتروز زانو، غضروف انتهای تحتانی استخوان فمور(ران) و غضروف قسمت فوقانی استخوان درشتنی به تدریج دچار تغییرات تخریبی(دژنراتیو) میگردد.به همین ترتیب درگیری و آسیب غضروف کشکک به آرتروز این ناحیه منجر میشود.بنابراین آرتروز مفصل زانو در دو ناحیه تیبیوفمورال (مفصلی که بین استخوان ران و ساق ایجاد میشود) و مفصل کشککی-رانی میتواند ایجاد شود.
علت اصلی تخریب غضروف در بیماری آرتروز، عدم وجود عروق خونی جهت تغذیه این ناحیه میباشد و ازطرفی غضروف مفصلی فاقد عصب است و به هنگام آسیب دردی حس نمیشود که همین مسئله زمینه تخریب بیشتر را فراهم میکند.البته تغذیه غضروف ازطریق غشاء سینوویوم و حرکات مفصل انجام میشود.
عوامل زمینه ساز
عواملی که روند آرتروز زانو را تسهیل می کنند عبارتنداز:
۱- ضربه
۲-پارگی عناصر مفصل زانو (مثلا منیسک ها، رباطها و کپسول مفصلی)
۳-بیماری کندرومالاسی کشکک (نرم شدن غضروف زیر کشکک) و موارد دررفتگی مکرر آن
۴-شکستگیها ی درون مفصلی و دررفتگیها
۵-وجود بیماریهای مفصلی (همانند آرتریت روماتوئید یا بیماری عفونی در مفصل و…)
۶-تغییر شکلها(دفورمیتی ها)ی مفصل زانو که عبارتنداز:
-
پای ضربدری
-
پای پرانتزی
-
خم شدن مفصل زانو[۲]
-
حرکت بیش از اندازه مفصل به سمت عقب یا عقب زدگی زانو(هیپراکستنشن زانو[۳])
۷-عدم کنترل فعالیتهای روزمره که منجر به استرس بیش از اندازه به ناحیه زانو میگردد(مواردی چون چهارزانو نشستن، دوزانو نشستن، توالت طولانی مدت غیرفرنگی و بالا و پایین رفتن از پلهها به دفعات متوالی به خصوص پلههایی که شیب تند دارند)
۸-شغل و حرفهای که باعث فشار بیش ازحد به زانو میشود به ویژه افرادی که درطول فعالیتهای کاری سخت، هیچگونه استراحتی به مفاصل جهت ترمیم و احیائ مجدد نمیدهند.
9-چاقی
10-عوامل ژنتیکی
11-بیماری استئوکندریت دیسکان
12-کیست منیسک
13-منیسک دیسکی شکل
14-بی ثباتی زانو به علت شلی رباط ها
علایم و نشانهها
علایم و نشانههای آرتروز زانو ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:
-درد که با پیشرفت بیماری ایجاد میشود
-تغییر وضعیت عناصرمفصلی همانند التهاب تاندونها و بورسها، ضخیم شدن غشاء سینوویال و درگیرشدن استخوانهای زیرغضروف که از عوامل مهم ایجاد درد مفصل زانو میباشند
-خشکی مفصلی
-کاهش دامنه حرکتی[۴] مفصل که در مراحل پیشرفته بیماری ایجاد میشود
-ضعف و آتروفی عضلات اطراف مفصل که در موارد کاهش دامنه حرکتی بوجود میآید
-گاهی وجود کریپتاسیون[۵] در حرکات مفصل
-گاهی تجمع مایع در مفصل(Joint Efusion) دیده میشود.، وجود افیوژن در مفصل، مگر پس از فعالیت زیاد بعید است[۶].
-دگرریختی یا تغییرشکل در مفصل که درارتباط با آرتروز زانو بیشتر به صورت پای پرانتزی (Genu Varum) است
-احتمال ایجاد کیست در ناحیه پشت مفصل که به کیست بیکر(Baker Cyst) معروف است
یافتههای شایع رادیولوژی
مهمترین نتایج رادیولوژی از ناحیه زانوی بیماران مبتلا به آرتروز زانو عبارتنداز:
-
کاهش فضای مفصلی به خصوص در سمت داخل زانو.با توجه به وضعیت مفصل زانو (سطوح مفصلی کوندیلهای داخلی-خارجی استخوان ران با سطوح کوندیلهای داخلی-خارجی درشت نی) سطوح داخلی مفصل بیشتراز سطوح خارجی درگیرمی شود. غضروف در عکس رادیولوژی مشخص نمیباشد و ازطریق فضاهای مفصلی است که متوجه میزان آسیب میشویم
-
وجود اسکلروز زیر غضروف
-
ایجاد زواید استخوانی به نام استئوفیت در حاشیه استخوانهای مفصل
درمان
درمان آرتروز زانو با توجه به مشکل بیمار می تواند درارتباط با موارد زیر باشد:
1-درمان دارویی طبق نظر پزشک متخصص مربوطه
2-کاهش وزن درصورت وجود چاقی
3-کنترل فعالیتهای روزمره(پرهیزازچهار زانو نشستن، پرهیزاز دو زانو نشستن، کاهش شیب پلههای منزل، بالا و پایین رفتن از پلهها به صورت یک پله-یک پله که مستلزم صبر و حوصله میباشد، پرهیزاز وضعیتهای ثابت که زانو در یک حالت به مدت طولانی قرار میگیرد و درنهایت عدم انجام حرکات جهشی-چرخشی و تند)
4-تقویت عضلات اطراف مفصل زانو.با تقویت عضلات میزان فشار روی مفاصل کاهش مییابد که نوع تمرین و شدت آن ازطریق فیزیوتراپیست تنظیم میشود
5-تحرک مفصل به صورت کنترل شده.با توجه به اینکه غضروف فاقد عروق خونی است، حرکات طبیعی نقش بسزایی در تغذیه غضروف دارد
6-حرکات و فعالیتهایی که باعث تشدید درد میشوند حتماً ترک شود
7-تنظیم یک برنامه درمانی برای بیمار توسط فیزیوتراپیست به خصوص در مواردی که بیماری شدت یافته و احتمال زمین گیر شدن وجود دارد.بهتر است در موارد شدید بیماری تنظیم برنامه درمانی در ارتباط با محیط فرد صورت گیرد، مسائلی ازقبیل استفاده از تخت، تنظیم ارتفاع تخت با توجه به قد فرد و به ویژه آموزش استفاده از وسایل کمکی همانند عصا و واکر.مثلا تنظیم ارتفاع واکر با توجه به قد فرد در بسیاری از موارد، راه رفتن بیمار را تسهیل میکند.
8-استفاده از زانوبند و وسایل کمکی طبق نظر متخصص مربوطه یا مشاوره با فیزیوتراپیست
9-آب درمانی(هیدروتراپی)
10-برنامه تمرینات هوازی
[۷]
11-درمان با عمل جراحی.زمانیکه درد و مشکلات مفصل خیلی شدید است، عمل جراحی طبق نظر پزشک متخصص جراحی ارتوپد ضرورت مییابد.
عملهای جراحی در موارد آرتروز مفصل زانو
جراحی در ناحیه زانو می تواند شامل موارد زیر باشد:
-
تعویض مفصل زانو(آرتروپلاستی)
-
برداشتن کشکک در مواردی که مفصل پاتلوفمورال شدیدا درگیراست (پاتلکتومی)
-
تنظیم سطوح و عناصر مفصلی درگیر(Debridement).شامل برداشتن استئوفیت ها، سینوکتومی(به هنگام افزایش ضخامت غشای سینویال) و برداشت اجسام آزاد(loose body) در مفصل است.گاهی کناره غضروفها و منیسکهای ریش ریش شده برداشته شده و مفصل پاک و تمیز می گردد[۸].تمیزکردن و یا تنظیم عناصر مفصلی درگیر زانو ممکن است با آرتروسکوپی و یا بدون آرتروسکوپی انجام گردد.
-
استئوتومی.زمانیکه دفورمیتی یا تغییرشکل در زانو وجود دارد(مثلا به هنگام ایجاد پای پرانتزی یا ژنوواروم)
-
برداشتن سطوح مفصلی و جوش دادن دو استخوان که به این عمل آرترودز(Arthrodesis) یا فیوژن می گویند.