مادر: فرزند 3 ساله ي من مدتي است که حرف هاي بسيار بد مي زند و مدام از الفاظ و فحش هايي استفاده مي کند که بسيار ما را نگران کرده است
کارشناس: اخيراً چنين اتفاقي رخ داده يا قبلا هم همينطور بوده است؟
مادر: قبلا خيلي کم بوده اما اخيرا خيلي زياد از اين واژه ها استفاده مي کند
کارشناس : وقتي از او مي پرسيد در کجا ياد گرفته اي چه مي گويد؟
مادر : مي گويد در مهد کودک ياد گرفته ام .چون من و پدرش اصلا در منزل چنين حرف هايي نمي زنيم
کارشناس: بطور کلي بچه ها هر چيز جديدي را که ياد مي گيرند برايشان جذاب و جالب است و سعي مي کنند که ان را مدام تکرار کنند و حتي يک جورايي سعي مي کنند واکنش ديگران را ببينند يا اينکه کنجکاو مي شوند ببينند با انجام اين کار بعدا چه اتفاقي مي افتد.تکرار رفتار هاي بد بچه به واکنش شما بستگي دارد .برخي والدين طوري برخورد مي کنند که انگار تا حالا چنين حرف ها و رفتار هايي را در عمرشان نشنيده و نديده اند و کنترل رفتار خود را از دست مي دهند و بسيار عصباني مي شوند در حاليکه بچه ها با ديدن واکنش تند والدين برعکس بيشتر مشتاق مي شوند که آن حرف ها ي بد را تکرار کنند
مادر: خوب ما چه کاري مي توانيم انجام دهيم؟
کارشناس:برخي والدين چون بچه ها در سنين پايين وقتي حرف بدي مي زنند خيلي بامزه بيان مي کنند ، به خنده مي افتند و برايشان خيلي هم جذاب است که فرزندشان چنين کلماتي ادا کرده است در حاليکه اينها رفتار هاي غلطي است که باعث مي شود بچه آن را تکرار کند چون به هر ترتيب توجه والدين به ان جلب شده است چه مثبت باشد و چه منفي.
وقتي که والدين از قبل براي بعضي چيزها اماده باشند يکدفعه شوکه نمي شوند و کنترل خود را از دست نمي دهند .در اين مواقع بهترين رفتار اين است که ابتدا بي اعتنايي کنيم به حرف بدي که شنيده ايم و نه داد و بيداد راه بيندازيم و نه عصباني شويم و اگر باز هم تکرار کرد خيلي جدي به فرزندمان مي گوييم که ديگر دوست ندارم چنين کلمه اي را به کار ببري و نمي خواهم بشنوم.همه ي ادم ها در سنين مختلف چيز هاي متفاوتي ياد مي گيرند مهم اين است که ما به عنوان والدين بتوانيم رفتارهاي خود را در برابر آموزه هاي فرزندانمان کنترل کنيم و به او ياد دهيم که چطور رفتار و کلامش را کنترل کند .والدين بايد سعي کنند که خودشان الگوي مناسبي براي فرزندشان باشند و از همان سنين پايين فرزندشان بايد مراقب رفتارهاي خود باشند و در طرز صحبت کردن و بيان کلمات دقت داشته باشند حتي چيزهايي که شايد به نظر زشت و ناپسند نيايدرا هم نبايد به کار ببرند مثل اينکه به بچه بگويند تو چقدر لوسي ، بي مزه ،بي ادب و امثالهم چرا که همه ي اينها مجوزي هستند که بچه شبيه اينها رفتار کند .
مادر :اگر اين اتفاق در جمع افتاد چه واکنشي مناسب است که انجام دهيم ؟
کارشناس:در مورد بي ادبي بچه در جمع نکته ي کليدي اين است که او را به خاطر رفتارش در جلوي ديگران مورد سرزنش قرار ندهيد که خخجالت زده شود و احساس کند که تحقير شده است .
بايد او را به کناري ببريد و خيلي جدي به او تذکر دهيد که در جمع و اين جور صحبت ها اصلا شايسته نيست و نبايد تکرار شود .بهتر است اگر در جمع به کسي فحش داده به بچه ياد دهيم که از او معذرت خواهي کند .
مادر :اگر فرزند من به هر نوعي که شده باز هم رفتارش را تکرار کرد و همچنان به ديگران فحش داد چه بايد بکنم؟
کارشناس: بايد به او توضيح دهيد که وقتي به کسي فحش مي دهد چه احساس بدي در او ايجاد مي کند و باعث دلخور شدن و ناراحتي ديگران مي شود .در ضمن به او بگوييد که من مي فهمم که تو در اين لحظه خيلي عصباني شدي چون اغلب بچه ها وقتي عصباني مي شوند فحش مي دهند ،اما بايد به او ياد دهيم که به جاي فحش دادن احساس ناراحتي اش را بيان کند .مثلا وقتي دوستش اسباب بازي اش را برداشت به جاي اينکه به او فحش بدهد بگويد "من از اينکه اسباب بازي ام را برداشتي ناراحتم لطفا ان را پس بده ".بچه بايد شيوه ي بيان احساسش را ياد بگيرد و شما مس توانيد از طريق بازي هايي که در منزل با او انجام مي دهيد اينها را به او بياموزيد.حتي مواقعي که با همسرتان جر و بحث مي کنيد به جاي اينکه از الفاظ زشت استفاده کنيد احساسات خود را بيان کنيد تا بچه از شما ياد بگيرد .شما مي توانيد در بازي هايي که با او مي کنيد نقش دوستش را داشته باشيد که حالا به زور يکي از اسباب بازي هايش را از او مي گيريد و در عين حال به او ياد مي دهيد که نبايد به شما فحش دهد بلکه احساسش را بيان کند .اگر اينکار را درست انجام داد حتماً تحسينش کنيد .
در ضمن خيلي مهم است که بدانيد از کجا ياد گرفته ، از تلويزيون يا کارتون خاصي را تماشا مي کند از دوستانش در مهد کودک يا بچه هاي فاميل ياد گفته.
مادر: يکي از دوستانش که بچه ي همسايه ي ما ست حرف بد زياد مي زند و قتي متوجه شدم ديگر اجازه ندادم که با او رفت و امد کند ايا اين کار درستي است؟
کارشناس: توجه داشته باشيد که ما نمي توانيم بچه ها را کاملا ايزوله کنيم و در يک محيط غير واقعي تربيت کنيم .چون حتي اگر شما بتوانيد بچه را در منزل کنترل کنيد در مهد کودک يا مدرسه نمي توانيد اين کار را انجام دهيد .بچه از طريق رسانه هاي مختلف ،کارتونها و سريال هايي که مي بيند چيزهايي را مي اموزد که در حيطه ي کنترل والدين نيست نکته ي مهم اين است که به بچه بفهمانيم و توضيح دهيم که ما هم اين فحش ها و حرف هاي بد را بلد هستيم اما به کار نمي بريم بايدبه او ياد دهيم که چگونه روي خودش کنترل داشته باشد و اگر با وجود تمام اين اموزش ها باز هم رفتار هاي بدش را ادامه داد مي توانيم از روش ديگري استفاده کنيم به اين ترتيب که يک سري پيامد هايي را براي فحش دادن هايش بگذاريم.براي مثال اگر فحش داد او را از چيزي محروم کنيد که دوستش دارد يا اينکه اگر فرزند شما 3 ساله است 3 دقيقه در مکاني که توجه پدر و مادر به او نباشد بايد بنشيند و در واقع براي مدتي از توجه انها محروم بماند اين را روش محروميت موقت گويند که خود بچه هم بايد نسبت به ان اگاه باشد که وقتي حرف بدي زد حتما محروميتي موقتي خواهد داشت اين روشها معمولا در مورد بچه هاي که فحش مي دهند جواب مي دهد .پس درابتدا بايد در مقابل فحش هايي که بچه مي دهد بي اعتنا باشيم و واکنش شديدي نشان ندهيم و اگر تکرار شد خيلي جدي به او تذکر مي دهيم که ديگر دوست ندارم چنين حرف هايي را بشنوم و بايد به او اموزش دهيم که چگونه احساسش را بيان کند موقعي که ناراحت و عصباني است در ضمن تمام رفتار ها و حرف هاي خوبش را هم مورد تشويق و تحسين قرار دهيم اگر اينها جواب تداد از روش محروميت موقت استفاده مي کنيم.
منبع:radiosalamat.ir
