چندي پيش يکي از خوانندگان عزيز انتقاد کرده بود که تا به حال توصيه‌هاي بهداشتي پوست و مو براي گروه‌هاي سني مختلف مثل زنان شاغل يا کودکان مدرسه‌اي درج نشده است…
اگرچه پيشتر نيز به اين سوژه، هرچند کمرنگ، پرداخته‌ايم؛ اما اين بار با رويکردي تازه‌تر سراغ اين سوژه رفته‌ايم و با دکتر مجتبي اميري، متخصص پوست و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي بقيه‌ا… در اين مورد گفت‌وگو كرده‌ايم.
آقاي دکتر! يکي از خوانندگان خواسته‌اند براي گروه‌هاي جنسي و سني متفاوت توصيه‌هاي بهداشتي پوست و مو داشته باشيد.
بهتر است ابتدا به نكته‌هاي کلي‌تر بپردازيم که به جنس يا سن خاصي محدود نيست و تمام افراد بايد آنها را رعايت كنند. پوست و موي همه افراد در معرض آفت‌هايي است که عامل پيري پوست، چروک‌هاي زودهنگام، لک و سرطان‌هاي پوست محسوب مي‌شوند. مهم‌ترين اين آفت‌ها نور آفتاب، خشکي ژنتيکي و بيمارگونه يا خشکي در اثر عواملي مثل شستشوي زياد دست، نوشيدن کم مايعات، زندگي در محيط‌هاي خشک و… استرس، تغذيه نامناسب، سيگار و بي‌توجهي به بيماري‌هاي پوست و مو هستند. پس محافظت از پوست در برابر نور شديد آفتاب و استفاده از کرم‌هاي ضدآفتاب، استفاده از مرطوب‌کننده‌ها و مواد شوينده مناسب پوست براي پيشگيري از خشکي، مديريت استرس، تغذيه متنوع و متعادل، ترک سيگار و… از مواردي است که همه چه زن چه مرد در هر سني بايد به آن توجه داشته باشند تا سلامت پوستشان تضمين شود.
براي گروه‌هاي سني مختلف توصيه خاصي داريد؟ مثلا از کودکان شروع کنيم.
مهم‌ترين نکته در مورد کودکان دور نگه‌داشتن آنها از نور آفتاب غيرضروري است. چروک‌ها و لک‌هاي پوستي يا پيري زودرس که در بزرگسالي نمايان مي‌شوند، معمولا از عوارض تابش غيرضروري آفتاب در دوران کودکي و نوجواني بر پوست است. بين ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر، شدت نور آفتاب بسيار زياد است بنابراين بهتر است در طول اين ساعت‌ها كودك در برابر آفتاب قرار نگيرد.
مي‌توانيم از ضدآفتاب براي کودکان استفاده کنيم؟
بهترين ضدآفتاب در سنين کودکي استفاده از پوشش مناسب است و استفاده مداوم از کرم ضدآفتاب توصيه نمي‌شود. پوشاندن لباس‌هاي آستين‌بلند و کلاه‌هاي لبه‌دار و جلوگيري از بازي بچه‌ها در محيط‌هاي باز در ساعت‌هايي که نور آفتاب شديد است، مي‌تواند بهترين راهکار باشد. از سوي ديگر، خشکي پوست به‌خصوص خشکي ژنتيکي در کودکان شايع است بنابراين بايد از شستشوي زياد پوست کودک پرهيز و تا حد امكان براي اين كار از پن‌هاي صابوني استفاده كرد. استفاده مرتب از مرطوب‌کننده‌ها و وازلين هم لازم است.
در مورد کودکاني که به سنين مدرسه مي‌رسند، چطور؟
در مورد اين کودکان توجه به بيماري‌هاي ويروسي مثل زگيل يا مثلا ابتلا به شپش بسيار مهم است. مديران و مسوولان مدرسه بايد مراقب ارتباط‌هاي کودکاني که در مدرسه به بيماري واگيرداري مثل زگيل، زرد زخم يا شپش مبتلا هستند، باشند زيرا احتمال انتقال اين نوع بيماري‌ها بسيار زياد است. والدين نيز بايد مرتب پوست، مو و ناخن کودکشان را بررسي و با مشاهده کوچک‌ترين علامت بيماري، به پزشك مراجعه كنند.
مادران در مقايسه با ساير زنان بايد چه نكته‌هاي خاصي را رعايت کنند؟
براي مادران تغذيه اهميت زيادي دارد. در دوران بارداري و شيردهي مواد مغذي بدن مادر به نوزاد منتقل مي‌شود بنابراين بايد با تغذيه صحيح در طول اين دوران و بعد از آن، به رسيدن موادمغذي کافي به پوست و مويش کمک کند. مهم‌ترين عامل تغذيه‌اي براي پوست آنتي‌اکسيدان‌ها هستند که در ميوه و سبزي‌ها به وفور يافت مي‌شوند. خانم‌هاي باردار و شيرده بايد به اندازه کافي پروتئين مصرف كنند زيرا پوست و مو ساختمان پروتئيني دارند و چون رشدشان دائمي است، لازم است اين ماده حتما به آنها برسد. البته مادران بايد مراقب بهداشت فرزندشان هم باشند و هميشه دستمال مرطوب و ژل ضدعفوني‌کننده حاوي مواد الکلي را همراه داشته باشند تا اگر دستان فرزندشان طي بازي کثيف شد و به
آب و صابون دسترسي نداشتند، بتوانند تا حدي آلودگي‌ها را پاک کنند. البته استفاده بيش از حد از اين پاک‌کننده‌ها توصيه نمي‌شود زيرا پوست را خشک مي‌کنند.
براي خانم‌ها و آقايان شاغل چه توصيه‌اي داريد؟
افراد شاغل چون مشغله بيشتري دارند، کمتر به سلامت و بهداشت پوست و موي خود مي‌رسند. اين افراد ممکن است تغذيه مناسب نداشته باشند و مايعات کمي در طول روز مصرف کنند. براي آنها هم رعايت نکات کلي مثل استفاده از مرطوب‌کننده و ضدآفتاب بسيار مهم است. شوينده‌هايي که در محل‌هاي كار استفاده مي‌شود، معمولا قوي است و ممکن است باعث خشکي پوست يا تشديد اين مشکل در مبتلايان شود. به همين دليل بهتر است افراد براي خود شوينده مناسبي همراه داشته باشند.
براي سالمندان چه توصيه‌اي داريد؟
با افزايش سن به دليل كم شدن تعريق و ساخت چربي خشکي پوست اتفاق مي‌افتد. به همين دليل بهتر است سالمندان تا جاي ممکن کمتر از شوينده‌ها استفاده کنند، مايعات به مقدار کافي بنوشند و مرتب از مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنند. در دوران سالمندي عروق پوستي شکننده‌ترند به همين دليل توصيه مي‌شود اين افراد به مقدار لازم ويتامين C دريافت کنند و تغذيه مناسبي داشته باشند.
منبع: هفته نامه سلامت
