فرایند سالمندی در افراد مختلف نمودهای متفاوتی دارد. از اینرو نمی‌توان سن ثابتی را تعیین كرد که بالاتر از آن، افراد از رانندگی منع شوند…
با این حال مطالعه‌های انجام شده نشان داده‌اند با افزایش سن راننده به بالای 70 سال، میزان بروز تصادف‌های منجر به مرگ به میزان بسیار زیادی افزایش می‌یابد. دلیل این امر آن است که در سالمندی، قدرت بینایی و شنوایی و سرعت واکنش‌های حرکتی آنها کاهش می‌یابد. علاوه بر این، برخی بیماری‌های مزمن مانند مشکلات عضلانی- اسکلتی، آرتروز مهره‌های گردن و زانو و… امکان رانندگی ایمن را از افراد می‌گیرند. به علاوه، گاهی هم وقوع رویدادهای حاد مانند سکته‌های قلبی یا مغزی، رانندگان سالمند را دچار حادثه می‌کند.
سالمندی، قدرت هماهنگی و انعطاف‌پذیری عضلات را که همگی برای کنترل مناسب خودرو حین رانندگی ضروری هستند، محدود می‌كند. برخی از این مشكلات عبارتند از:
احساس درد یا خشكی گردن: ممکن است اجازه ندهد فرد سالمند هنگام گردش به راست یا چپ سر خود را به طرفین بچرخاند و مراقب خودروهای عبوری و عابران پیاده باشد.
احساس درد در اندام تحتانی: ممکن است مانع حرکت سریع و به موقع پاها روی پدال گاز یا ترمز شود.
کاهش قدرت عضلات بازو: در مواقع حساس این اجازه را به راننده نمی‌دهد که فرمان را به سرعت و درست حرکت دهد.
به دلیل کاهش سرعت عمل افراد در سنین بالا، ممکن است زمانی كه خودروهایی از معابر فرعی وارد می‌شوند، فرد سالمند به موقع نتواند آنها را مشاهده یا در صورت ترمز کردن خودروی جلویی، خودروی خود را به موقع متوقف کند.
بسیاری از سالمندان نمی‌توانند همزمان بر تابلوها و علایم راهنمایی، خط‌کشی‌ها، خودروها و عابران پیاده تمرکز کنند و همین موضوع منشاء بروز خطرهای بسیاری خواهد بود.
بسیاری از سالمندان در سال‌های طولانی عمر خود، رانندگان خوب و کاربلدی بوده‌اند و ممکن است پذیرفتن اینکه سنی از آنها گذشته و توانایی‌های آنها محدود شده، برایشان راحت نباشد. در این صورت، کمک اعضای خانواده اهمیت زیادی دارد.
توصیه‌های ایمنی به سالمندان
حتما معاینه‌های سالانه بینایی و شنوایی را انجام دهید و در صورت لزوم از عینک یا سمعک حین رانندگی استفاده کنید.
مصرف برخی داروها بر حواس بینایی و شنوایی و سرعت عمل تاثیر منفی می‌گذارد و رانندگی کردن برای افرادی که از آنها استفاده می‌کنند، خطرناک است. این موضوع در راهنمای دارو ذکر شده است و اگر تردید دارید، با پزشک مشورت کنید.
اگر به نوع خاصی از بیماری مبتلا هستید، حتما با پزشک خود درباره ملاحظات رانندگی صحبت کنید.
خواب کافی را جدی بگیرید. برای رانندگی خوب لازم است خواب خوبی کرده باشید.
از صحبت کردن با تلفن همراه حین رانندگی جدا پرهیز کنید.
فاصله خود را با خودروی جلویی حفظ كنید. اگر سرعت شما 2 برابر شود و مثلا از 40 به 80 کیلومتر بر ساعت افزایش یابد، فاصله‌تان از خودروی جلویی، نه 2 برابر، بلکه باید 4 برابر شود. در روزهای بارندگی و برفی فاصله از این هم بیشتر باید باشد.
آهسته و با احتیاط برانید، به‌خصوص در ترافیک پرتراکم و تقاطع‌ها.
بر اساس محدودیت‌های فردی، درباره رانندگی خود تصمیم صحیحی بگیرید؛ مثلا بسیاری از سالمندان تصمیم می‌گیرند فقط در روشنایی روز رانندگی کنند. اگر رانندگی سریع شما را دچار مشکل می‌کند، به جای حرکت در بزرگراه‌ها، در خیابان‌های شهر تردد کنید. در آب و هوای نامساعد از وسیله نقلیه شخصی استفاده نکنید.
اگر برای اولین‌بار مسیری را با خودرو طی می‌کنید، سعی کنید قبل از حرکت، از روی نقشه نشانی موردنظر را دقیقا پیدا کنید تا حین رانندگی نگرانی شما باعث از دست رفتن تمرکزتان نشود.
اگر خویشاوندان و دوستان دلسوز درباره رانندگی به شما تذکرهایی می‌دهند یا توصیه‌هایی می‌کنند، بدون آنکه ناراحت شوید، به رانندگی خود دقت كنید. شاید حق با آنها باشد.
به این فکر کنید که رانندگی نکردن هم مزایایی مانند صرفه‌جویی در هزینه مالکیت خودرو، بنزین، بیمه و تعمیرات اتومبیل و… دارد. از سوی دیگر پیاده‌روی به جای رانندگی نیز مزایای فراوانی برای سلامت شما خواهد داشت.
منبع:هفته نامه سلامت
