|
|
نام فارسى |
|
آتروپين سولفات |
|
|
|
|
|
نام انگليسى |
|
ATROPINE SULFATE |
|
|
|
|
|
نام تجارى دارو |
|
Atropisol, Dey-Dose, Isopto Atropine, SMP Atropine |
|
|
|
|
|
گروه دارويى |
|
آنتي‌كولينرژيك |
|
|
|
|
|
گروه شيميايى دارو |
|
آلكالوئيد بلادونا |
|
|
|
|
|
مكانيسم اثر |
|
باعث مهار اثر استيل‌كولين در محل‌هاى پاراسمپاتيكى عصبى مي‌شود. با مهار تحريك واگ بر قلب باعث افزايش برون‌ده قلبى و تعداد نبض مي‌شود، با مهار واگ باعث توقف ترشحات مي‌شود. |
|
|
|
|
|
موارد مصرف |
|
براديكاردي، مسموميت با حشره‌كش‌هاى آنتي‌كولين استراز، بلوك رفلكس‌هاى واگى قلب، كاهش ترشحات قبل از عمل جراحي، جراحى روى مجارى صفراوي، اثر آنتي‌اسپاسموديك در دستگاه ادرارى تناسلي. |
|
|
|
|
|
ميزان مصرف |
|
براديكاردي:
بالغين: وريدى 0/5 تا 1mg هر 5دقيقه داده مي‌شود، و حداكثر تا 2mg.
كودكان: وريدى 0/01mg/kg تا بين 0/3 تا 0/4mg/m2، كه مي‌توان هر 6-4 ساعت اين دوز را تكرار كرد.
مسموميت با حشره‌كش:
بالغين و بچه‌ها: عضلاني/وريدى 2mg هر ساعت داده مي‌شود تا زمانى كه علايم موسكارينى ازبين بروند، ممكن است به دوز 6mg در ساعت نياز پيدا شود.
قبل از عمل: (كاهش ترشحات و بلوك رفلكس قلبى عصب واگ).
بالغين: زيرجلدي/ عضلاني/ وريدى 0/4 تا 0/5mg قبل از بيهوشى داده مي‌شود.
كودكان: زيرجلدى حداكثر تا 0/4mg، دقيقه قبل از عمل داده مي‌شود.
موارد منع مصرف:
حساسيت مفرط به آلكالوئيدي‌هاى بلادونا، گلوكوم با زاويه بسته، انسداد گوارشي، مگاكولون سمي، مياستنى گراويس، تيروتوكسيكوز، كوليت اولسراتيو، هيپرتروفى پروستات، تاكيكاردى و تاكي‌ديس‌ريتمي، آسم. |
|
|
|
|
|
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
ادرارى تناسلي: احتباس، ديزوري، ناتوانى جنسي، تأخير در شروع ادرار كردن.
دستگاه عصبى مركزي: سردرد، سرگيجه، حركات غيرارادي، سردرگمي، جنون، اضطراب، كوما، گُرگرفتگي، خواب‌آلودگي، بي‌خوابي.
گوارشي: خشكى دهان، تهوع، استفراغ، درد شكمي، بي‌اشتهائي، يبوست، ايلئوس پاراليتيک، نفخ.
قلبى عروقي: افت فشارخون، براديکاردى پارادوکس، آنژين، PVC، هيپرتانسيون، تاکيکاردي، ضربان نابه‌جاى بطني.
پوستي: راش، کهير، درماتيت تماسي، خشکى پوست، گر گرفتگي.
چشم، گوش، حلق و بيني: تراى ديد، ترس از نور، گلوکوم، درد چشم، گشادى مردمک، احتقان بيني.
ديگر موارد: توقف شيردهي، کاهش عرق کردن.
احتياطات:
در حاملگى (گروه C)، بيمارى کليوي، شيردهي، نارسائى احتقانى قلب، تاکي‌ديس‌ريتمي، زخم معده، رفلاکس ازوفاژيت و فتق هياتال، فلج اسپاستيک، هيپرتيروئيدي، COPD، بيمارى کبدي، بچه‌هاى زير ۶ سال و در هيپرتانسيون با احتياط مصرف شود.
فارماکوکينتيک: جذب. سريع. اوج اثر: عضلانى ۳۰ دقيقه، وريدى ۴ـ۳ دقيقه، زيرجلدى ۲ـ۱ ساعت. مدت اثر: ميدرياز ۱۴ـ۷ روز، کاهش بزاق ۴ ساعت. متابوليسم: کبدي. دفع: کليوى (نيمه عمر ۳ـ۲ ساعت).
تداخلات داروئي: اثرات آنتي‌کولينرژيک اين دارو به‌‌دنبال اثرات آنتي‌هيستامين‌ها، کينيدين و TCA تشديد مي‌شود. کاهش حرکات روده‌اى جذب گوارشى داروها را به تعويق مي‌اندازد. مصرف همزمان قرص‌هاى کلريد پتاسيم و آتروپين باعث تشديد ضايعات مخاط گوارشى مي‌شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ نسبت I&O: از لحاظ احتباس ادرارى و دفع روزانه ادرارى بررسى انجام دهيد.
ـ ECG از لحاظ ضربان‌هاى نابه‌جاى بطني، PVC، تاکيکاردي.
ـ از لحاظ صداهاى روده‌اي، و يبوست.
توصيه‌ها:
ـ داروهاى وريدى رقيق‌نشده يا رقيق شده با ۱۰ml از آب مقطر و هر دقيقه ۶/۰ mg داده شود.
ـ پس از تجويز قطره چشمى براى اجتناب از آلودگى اتفاقى چشم‌هاى خودتان، دست‌ها را بشوئيد.
ـ در صورت وجود يبوست از غذاى حجيم و آب فراوان به‌همراه آن استفاده شود.
ـ به شستن مرتب دهان، استفاده از آدامس و آب‌نبات براى رفع خشکى دهان.
روش تهيه / تجويز:
ـ آب‌نبات بدون شکر، آدامس و شستن مرتب دهان براى رفع خشکى دهان استفاده کنيد.
ارزيابى باليني:
براديکاردى پارادوکسيکال، در ابتداى تزريق دوزهاى کمتر از ۵/۰ mg به‌صورت وريدي، ايجاد مي‌شود و ۲ـ۱ دقيقه ادامه مي‌يابد.
وضعيت تنفسي: تعداد، ريتم، تهوع، استفراغ، تارى ديد، افزايش ترشح اشک.
بررسى ممتد تعداد، ريتم، و ويژگى فشارخون.
هيپوتانسيون وضعيتي: بلافاصله پس از تزريق از راه رفتن خوددارى کنيد.
احتباس ادراري: مخصوصاً در سالمندان.
واکنش‌هاى آلرژيک: راش، کهير.
تب آتروپين: هيپرپيرکسى ناشى از مهار تعريق مخصوصاً در کودکان و سالمندان.
چشم: فشار داخل چشمى براى اجتناب از حملات گلوکوم.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ هرگونه تارى ديد، درد قفسه صدرى و واکنش‌هاى آلرژيک را گزارش کند.
درمان مصرف بيش از حد دارو:
دادن اکسيژن، تهويه مصنوعى ECGL، تجويز دوپامين براى کاهش خون در گردش، تجويز ديازپام يا تيوپنتال براى تشنج، و از جنبه درمانى ضد ديس‌ريتمى نيز بايد بررسى لازم صورت گيرد. |
|
|
|
|
|
