|
نام فارسى |
|
آلپرازولام |
|
|
|
نام انگليسى |
|
ALPRAZOLAM |
|
|
|
نام تجارى دارو |
|
Xanax |
|
|
|
گروه دارويى |
|
آرامبخش / خواب آور |
|
|
|
گروه شيميايى دارو |
|
بنزوديازپينها |
|
|
|
مكانيسم اثر |
|
نواحى زير قشرى CNS شامل سيستم ليمبيك و تشكيلات مشبك را مهار ميكند. |
|
|
|
موارد مصرف |
|
اضطراب، اختلالات هراسى (Panic)، اضطراب همراه با علائم افسردگي. |
|
|
|
ميزان مصرف |
|
بالغين: 0/25 تا 0/5mg، خوراكي، سهبار در روز، حداكثر 4mg/day در دوزهاى منقسم.
سالمندان: 0/25mg دو يا سهبار در روز.
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط به بنزوديازپينها، گلوكوم با زاويۀ بسته، سايكوز، حاملگى (گروه D)، بچههاى زير 18 سال. |
|
|
|
توضيحات دارو |
|
عوارض جانبي:
دستگاه عصبى مركزي: سرگيجه، خوابآلودگي، حواسپرتي، سردرد، اضطراب، لرزش، تحريك، خستگی، افسردگي، بيخوابي، توهم.
گوارشي: يبوست، خشكى دهان، تهوع، استفراغ، بياشتهائي.
پوستي: اسهال، راش، درماتيت، خارش.
قلبى عروقي: اُفت فشارخون وضعيتي، تغييرات الکتروکارديوگرام، تاکيکاردي، افت فشارخون.
چشم، گوش، حلق و بيني: تارى ديد، وزوز گوش.
احتياطات:
در افراد مسن، ناتوان، بيمارى کبدى و کليوى با احتياط مصرف شود.
ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ فشار خون (در حالت خوابيده و ايستاده)، نبض؛ در صورتيکه فشار خون به ۲۰mmHg افت پيدا کند، ضمن قطع مصرف دارو، پزشک را مطلع کنيد.
ـ مطالعات خوني: CBC در زمان طولانيمدت؛ بهندرت ممکن است ديسکرازى خونى ايجاد شود.
ـ مطالعات کبدي: ALT, AST، بيليروبين، کراتينين، LDH، آلکالين فسفاتاز.
ـ نسبت I&O: ممکن است نشاندهنده اختلال عمل کليوى باشد.
ـ بررسى شواهد افزايش مقاومت به دارو و سوء استفاده از دارو.
توصيهها:
ـ براى کاهش علائم گوارشى با غذا يا شير مصرف شود.
ـ در صورتيکه بيمار قادر به بلع کامل دارو نيست آن را خرد کنيد.
ـ براى خشکى دهان از آدامسهاى فاقد قند، شيرينيجات سفت، و نوشيندن جرعههاى مکرر آب استفاده کنيد.
روش تهيه / تجويز:
ـ کمک به حرکت بيمار بهعلت خوابآلودگى و سرگيجه در شروع درمان.
ـ چک کردن بيمار از لحاظ بلع خوراکى دارو.
ـ استفاده از وسايل ايمنى مثل نرده حفاظ.
ارزيابى باليني:
پاسخ درماني: کاهش اضطراب، بيقراري، بيخوابي.
وضعيت رواني: خلق، حالت ظاهري، الگوى خواب، خوابآلودگى و سرگيجه.
وابستگى بدني، علائم ناشى از قطع دارو، اضطراب، حملات هراسى (Panic)، بيقراري، تشنج، سردرد، تهوع، استفراغ، درد عضلاني، ضعف، تمايل به خودکشي.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ دارو را ميشود با غذا مصرف کرد.
ـ براى استرسهاى روزانه يا براى مدت بيش از سه ماه استفاده نشود. مگر با تجويز پزشک. بيش از مقدار تجويزشده، مصرف نشود. ممکن است اعتياد ايجاد کند.
ـ از مصرف داروهاى OTC مگر با تأييد پزشک خوددارى شود.
ـ بهعلت امکان بروز خوابآلودگي، از رانندگى کردن و ساير کارهائى که مستلزم هوشيارى هستند امتناع کنيد.
ـ از مصرف الکل و ساير داروهاى روانگرا مگر با تجويز پزشک خوددارى شود.
ـ پس از مصرف طولانيمدت، دارو را يکباره قطع نکنيد.
ـ بهعلت خطر غشکردن به آرامى بلند شويد.
ـ در اوايل درمان ممکن است خوابآلودگى بيشتر باشد.
تداخل با تستهاى آزمايشگاهي:
افزايش AST/ALT، بيليروبين سرم.
افزايش کاذب: OCHS-17
کاهش: RAIV.
درمان مصرف بيش از حد دارو: لاواز، کنترل علائم حياتي، مواظبت پيشگيرنده. |
|
|
|