در یاداشت "سفری به درون خویشتن!" به علت و فواید خودشناسی پرداختیم حال در این یادداشت به راهکارهای خودسازی اشاره خواهیم کرد.
خودشناسی
یکی از اساسی ترین ضروریات زندگی هر فردی خودشناسی است. برای پرورش اخلاق پسندیده و اجتناب از اخلاق ناپسند فرد باید به خودسازی برسد و برای رسیدن به آن نیز، در اولین گام نیازمند آن است که خود را بشناسد؛ به دیگر سخن، اولین مرحله در برقراری ارتباط انسان با خویش، خودشناسی است. دانستن جایگاه و منزلت خویشتن و شناخت ویژگی‌ها و توانایی‌ها به معنای ارتباط با خود است.
اگر می خواهید خویشتن خویش را بکاوید و خود را به پسندیده ترین شکل ممکن بسازید، لازم است ابتدایی ترین گام های خودشناسی را امتحان کنید:
در وجود خود تامل کنید
رودربایستی با خود را کنار بگذارید و به درون خودتان سفر کنید، خلق و خوی خود را وارسی نمائید و نقاط مثبت و منفی وجودتان را بیابید. ویژگی های مثبتی که در درون تان نهفته است و یا خصوصیات منفی که بدانها مبتلا شده اید و عادتتان شده است را پس از شناسایی، در جایی یادداشت کنید. با این محاسبه شما خواهید توانست از عیوب و نقایص رفتاری خود كاملاً آگاه شوید و در جهت رفع آنها برآئید و همچنین بر نقاط قوت خود پی ببرید و در تقویت آنها بکوشید. این کار یکی از کاربردی ترین روش هایی است که می تواند شما را برای رسیدن به کمال و خودشناسی کمک کند.
به دنبال انگیزه‌ای پایدار باشید
برای شناخت و به دنبال آن خودسازی خود، شما نیازمند یک انگیزه قوی می باشید. انگیزه ای که شما را تا انتهای مسیر یاری کند و ذوق و شوق کافی را برای این منظور، در درونتان به وجود آورد. داشتن این انگیزه در امر خودسازی از اهمیت بسیاری برخوردار است، چون شما می خواهید رفتاری را که سالیان سال عادتتان شده و با آن عجین شده اید و جزء لاینفك وجودتان است را كنار بگذارید. از یک سو ترک عادت سخت است و از سوی دیگر ممکن است با موانع بیرونی مواجه شوید که شما را از ادامه راه و رسیدن به هدفتان بازدارد.
مثلا اگر شما فردی مقید به امور دینی نباشید و عادت به سرسری گرفتن دستورات دینی داشته باشید اگر تصمیم بگیرید به واجباتتان عمل کنید قطعا از جانب برخی از اطرافیان مورد تمسخر قرار خواهید گرفت و یا آنکه با شما برخوردهایی خواهد شد که ممکن است در میانه راه انگیزه خود را برای ادامه از دست بدهید و شکست بخورید. بنابراین لازم است به هنگام شروع تغییر و گام برداشتن به سوی تعالی، با انگیزه ای قوی، قدرت لازم را برای خود ایجاد کنید تا بتوانید با توانایی بسیار موانع را یکی پس از دیگری از پیش رو بردارید . بهتر است برای هر مرحله ازموفقیت ، پاداشی برای خود در نظر بگیرید تا انگیزه تان قوی شود.
برنامه ریزی کنید
با یک برنامه ریزی دقیق و حساب شده وارد میدان عمل شوید و با بکار گرفتن تمامی توانایی های خود در جهت تعالی و رفع مشکلات شخصیتی خود حرکت کنید. بهتر است اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برای خود تعیین کنید و تجاوز از این اهداف را تا زمانی مشخص برای خود ممنوع گردانید. مثلا اگر برای رسیدن به اهداف میان مدت خود، زمان یک ماهه مقرر کرده اید، بهتر است زمان مشخص شده را ،حتی در صورت حصول زودتر از موعد، طی کنید و به اهداف مرحله بعد صعود نکنید بهتر است به تقویت هدف مورد نظر بپردازید و همه جوانب آن هدف را در رفتارهای مختلف خود محک بزنید. پس از گذشت مدت زمان تعیین شده و مهارت کافی در آن رفتار، سراغ اهداف بلند مدت خود بروید!
همیشه تمرین کنید
رفتارهایی که شما را به اهدافتان می رساند، همیشه تمرین کنید. با تمرین می توانید مشکل را خوب بشناسید و رفتارهای نامطلوب، ناخواسته و ناخودآگاه خود را تغییر دهید و یا آن که یک رفتار دلخواه را جایگزین آن کنید.
در تمرین های خود به نکات زیر توجه کنید:
* عجله ای برای رسیدن به هدف نداشته باشید، سعی کنید تدریجا گام بردارید و به پیش بروید.
* تفاوت بین دانستن و شدن را درک کنید. اگر چه برای شدن، دانستن ضروریست اما اگر برای شدن که همان رشد و تعالی یافتن و رها کردن عصبیت ها است تلاشی نشود ممکن است دانستن ما را در ورطه خودخواهی بیندازد و موجب تحکیم عصبیت ما شود. اما اگر در حین تمرین، تغییر کنیم بی تردید به شدنی دست می یابیم که می تواند راه رشد را برای مان باز کند و ما را به سمت دانستن هدایت کند و این همان هدف اصلی از تمرین تغییرات است. یادتان باشد با تمرین بسیار، شما خودتان را دوباره خلق می کنید.
آگاهی خود را افزایش دهید
برای رسیدن به خودآگاهی بیشتر توصیه می شود کتاب های خودشناسی مطالعه کنید و یا آن که در محافل علمی مرتبط شرکت کنید. هر اندازه دانش و اطلاعات شما در این زمینه افزایش یابد شما می توانید با انگیزه ای بیشتر خودتان را بکاوید و در جهت اصلاح خود گام بردارید.
منبع:تبیان
