واژه ادیولوژی از دو ریشه لاتین ادیو به معنای شنوایی و لوژی به معنای مطالعه تشکیل شده است. به بیان ساده، ادیولوژی را میتوان مطالعه عملکرد شنوایی تعریف کرد. همچنین، ادیولوژی در علم پزشکی به رشتهای گفته میشود که به مطالعه مکانیسم شنوایی و تعادل و درمان مشکلات مربوط به آنها میپردازد.
رشته ادیولوژی چیست
امروزه، بیماریهای بسیاری از قبیل نشانگان منییر، کمشنوایی حسی عصبی، کمشنوایی انتقالی، اختلالات تعادلی، سرگیجه و تجمع بیش از حد جرم گوش را میتوان با بهرهگیری از دانش بدست آمده از رشته ادیولوژی درمان کرد. افرادی که در حوزه ادیولوژی مشغول به کار هستند میبایست تواناییهای مهمی از قبیل مهارت تحلیلی، مهارت دست بالا، مهارت حل مسئله، مهارت کار تیمی و توانایی برقراری ارتباط موثر با بیماران در تمام گروههای سنی را داشته باشند. ادیولوژی حوزهای بینارشته محسوب میشود که توجه علاقهمندان بسیاری در رشتههایی از قبیل علوم زیستی، روانشناسی، فیزیک، الکترونیک و زبانشناسی را به خود جلب کرده است. سمعک یکی از دستاوردهای مهم در حوزه ادیولوژی به شمار میرود که حاصل همکاری بینارشتهای میباشد. با پیشرفت تکنولوژی، طیفهای گستردهای از سمعک از قبیل سمعک دیجیتال، سمعک هوشمند، سمعک نامرئی و سمعک بلوتوثدار با کاربردهای مختلف طراحی و روانه بازار شده است.
نگاهی اجمالی به تاریچه شکلگیری رشته ادیولوژی
بررسی و درمان مشکلات مربوط به شنوایی سابقه چند هزار ساله دارد. در حدود قرن چهارم پیش از میلاد، پزشک سرشناس یونانی به نام بقراط در خصوص کم شنوایی و منشاء آن مطالعاتی انجام داد. او منشاء کم شنوایی را مسیر باد، تغییرات آب و هوا و وزوز گوش عنوان کرد. با این حال، ادیولوژی در سده نوزدهم و با طراحی و ساخت اولین سمعک به نام اکوفون توسط میلر ریس هاچسون وارد مرحله جدیدی از پیشرفت شد. همچنین، در قرن بیستم، اولین دستگاه به منظور سنجش قدرت شنوایی طراحی و ساخته شد. پس از جنگ جهانی دوم در دهه 1940 ادیولوژی اهمیت بسیاری پیدا کرد. بسیاری از سربازان هنگام بازگشت از جنگ با مشکلات شنوایی به دلیل مواجه با صداهای مهیب انفجار رو به رو شده بودند. در نتیجه، برنامههای توانبخشی بسیاری برای این سربازان ترتیب داده شد. در این دوران بود که رشته ادیولوژی به طور رسمی در دانشگاهها به منظور مطالعه مکانیسم شنوایی و همچنین درمان مشکلات مربوط به شنوایی و تعادل معرفی شد.
ادیولوژی و فنآوری
پیشرفت علم ادیولوژی بستگی بسیار زیادی به همکاری میان رشته دارد. ادیولوژی از زمان شکل گیری آن در اواسط قرن بیستم به فنآوریهای مختلف متکی بوده است. سنجش قدرت شنوایی، بررسی تاثیر کمشنوایی بر توانایی افراد جهت برقراری ارتباط، بهبود قدرت شنوایی و درمان طیف گستردهای از بیماریهای مربوط به سیستم شنوایی همگی نیاز به فنآوریهای سخت افزاری و نرم افزاری دارند. طی چند دهه گذشته، فنآوری در زمینههای مختلف با پیشرفتهای بسیاری رو به رو بوده است؛ که در نتیجه آن راهکارها و ابزارها جهت درمان مشکلات مربوط به شنوایی به طرز چشمگیری بهبود یافتهاند. امروزه، ابزارهای شنوایی سنجی هوشمند شدهاند و در کوتاهترین زمان ممکن مشکلات مربوط به شنوایی را تشخیص میدهند. از طرف دیگر، ابزارهای درمان کم شنوایی مانند سمعک نیز مجهز به سیستمهای پیشرفته از قبیل بلوتوث و الگوریتمهای ریاضیاتی پیچیده شدهاند که میتوانند شنوایی را به طرز چشمگیری بهبود دهند.
ادیولوژیست به چه فردی گفته میشود
ادیولوژیست به فردی گفته میشود که دورههای مربوط به ادیولوژی را میگذراند و در این حوزه مشغول به کار است. در واقع، ادیولوژیستها متخصصینی هستند که در زمینه شناسایی و ارائه راهکار به منظور درمان مشکلات شنوایی و تعادلی فعالیت میکنند. به بیان دیگر، میتوان گفت که ادیولوژیستها میتوانند دنیا را به مکانی بهتر برای شنیدن تبدیل کنند. این افراد با بهرهگیری از دانش خود در زمینه ادیولوژی و همچنین تجهیزات پیشرفته اقدام به ارزیابی عملکرد شنوایی و تشخیص، درمان و مدیریت مشکلات مربوط به شنوایی و تعادل از قبیل کمشنوایی، وزوز گوش و سرگیجه در بیماران با گروههای سنی مختلف میکنند. از جمله خدمات درمانی که ادیولوژیست ارائه میدهد میتوان به ارزیابی قدرت شنوایی، پیشگیری از کمشنوایی، تشخیص و درمان مشکلات مربوط به شنوایی و تعادل و تجویز سمعک اشاره کرد.
ادیولوژی و درمان بیماریهای مربوط به تعادل
تعادل یک مکانیسم زیستی به شمار میرود که انسان را قادر میسازد تا موقعیت و طرز قرارگیری بدن خود در محیطی که در آن هستند را تشخیص و آن را مطابق میل تغییر دهد. تعادل بدن طی فرایند مستمر تشخیص و انطباق وضعیت بدن از طریق ارتباط میان اندامهای مختلفی از قبیل گوش داخلی، چشم، عضلات و مغز حفظ میشود. اگر در عملکرد یکی از این اندامها اختلال ایجاد شود بدن تعادل خود را از دست خواهد داد. در بسیاری از موارد اختلالات مربوط به تعادل منشاء شنوایی دارند. برای مثال، سرگیجه معمولا با نشانگان منییر ارتباط مستقیمی دارد. این بیماری که یک اختلال مربوط به مایع تعادل داخل گوش است باعث ایجاد کمشنوایی، وزوز گوش و سرگیجه میشود. ادیولوژی با مطالعه و شناخت این مشکلات به ارائه راهکار جهت درمان این اختلالات میپردازد.
ادیولوژی و درمان بیماریهای مربوط به شنوایی
کمشنوایی افراد را به طرق مختلف تحت تاثیر قرار میدهد. نداشتن قدرت شنوایی کافی علاوه بر دشوارتر کردن زندگی میتواند خطرناک هم باشد؛ چراکه بخش قابل ملاحظهای از مکانیسم تشخیص خطر در انسان متکی به سیستم شنوایی است. همچنین، تحقیقات نشان میدهند که کمشنوایی میتواند اعتماد بهنفس و انگیزه افراد را به دلیل ضعف در برقراری ارتباط با دیگران کاهش دهد. شایعترین مشکلات شنوایی شامل کمشنوایی حسی عصبی، کمشنوایی انتقال، کمشنوایی ترکیبی، وزوز گوش و اختلالات پردازش شنوایی مرکزی هستند. یکی از کاربردهای ادیولوژی ارائه راهکار برای پیشگیری، شناسایی و درمان مشکلات مربوط به شنوایی است.
ادیولوژی و خدمات تجویز سمعک
یکی از راهکارهای درمانی برای کمشنوایی سمعک است. در واقع، سمعک یک دستگاه بسیار کوچک میباشد که به منظور بهبود قدرت شنوایی مورد استفاده قرار میگیرد. امروزه، با پیشرفت فنآوری مدلهای بسیاری از سمعک برای انواع و شدتهای مختلف کمشنوایی طراحی و ساخته میشود. ادیولوژیست با درنظر گیری نوع و شدت کمشنوایی و همچنین سبک زندگی و سلیقه فرد کم شنوا اقدام به تجویز سمعک مناسب میکند. دو نوع عمده از سمعک با توجه به محل نصب آنها وجود دارد. این دو نوع شامل سمعک پشت گوشی و سمعک داخل گوشی میشوند. سمعک پشت گوشی، همانطور که از اسمش پیداست، پشت گوش نصب میشود و برای شدت کمشنوایی متوسط تا شدید مناسب است و دارای ماندگاری باتری بالاتری نیز میباشد. از طرفی، سمعک داخل گوشی نسبت سمعک پشت گوشی کوچکتر هستند و در قسمت کانال داخلی گوش بیرونی نصب میشود. این نوع سمعک برای کمشنوایی با شدت خفیف تا متوسط مناسب میباشد.
بخش شنوایی سنجی بیمارستان بوعلی
واحد درمانی بخش ادیولوژی بیمارستان بوعلی و انجام تست شنوایی توسط کارشناس ادیولوژی با دستگاههای ادیومتری و تمپانومتری هرروز بهجز ایام تعطیل میتوانید برای نوبتدهی، تماس بگیرید.
