فولات در زمره یکی از ۸ ویتامینی است که برای شکلدهی به سلولهای قرمز و سفید خون در مغز استخوان، تبدیل کربوهیدرات به انرژی و تولید DNA و RNA لازم است.
جذب فولات کافی در طول دورهی رشد سریع مانند دوران بارداری، نوزادی و بزرگسالی بسیار حائز اهمیت است.
فولات یا اسید فولیک در گسترهی وسیعی از موادغذایی مانند سبزیجات سبز برگدار، غلات،گوشت و میوه یافت میشوند.
مقدار مجاز توصیه شده (RDA) برای افراد ۱۴ سال به بالا ۴۰۰ میکروگرم در روز است.
به زنان باردار توصیه میشود مصرف فولات را به ۶۰۰ میکروگرم در روز افزایش دهند تا مانع از آسیب به شبکهی لولهی عصبی در جنین شود.
از عمده دلایل کمبود فولات رژیم غذایی نامناسب، اعتیاد به الکل، نیازهای مربوط به رشد و اختلالات رودهای میباشد که منجر به عدم جذب فولات میگردد.
گرچه مکملهای فولات موجود میباشند اما همیشه بهتر است که ویتامینها یا مواد معدنی را از طریق مواد غذایی جذب کنیم. مصرف هیچ مادهی غذایی به تنهایی قادر به تامین ویتامین یا مواد معدنی مورد نظر بدن ما نیستند، بلکه عملکرد آنها در کنار یکدیگر شکل میگیرد.
زمان بارها و بارها ثابت نموده که مصرف مکملی خاص و منحصر به فرد قادر به تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن برای سلامت نخواهد بود.
ابتدا بر جذب فولات مورد نیاز روزانه از طریق مواد غذایی تمرکز کنید سپس از مکملها به عنوان یک پشتیبان استفاده کنید.
برترین منبع فولات سبزیجات سبز رنگ هستند.
فواید مصرف فولات در حفظ سلامت
کاهش خطر نقصهای مادرزادی
جذب فولیک اسید کافی در بین زنان باردار به جهت حفظ نوزاد آنها در مقابل سقط غیرعمدی جنین و نقص لولهی عصبی ضروریست. همچنین تحقیقات اخیر نشان میدهد که وضعیت فولات یک پدر قبل از لقاح نیز ممکن است مهم باشد. در تحقیقی که در دانشگاه McGill صورت پذیرفت, کمبود فولات والدین در موشها تا ۳۰درصد منجر به افزایش اختلالات مادرزادی نسبت به فرزندانی که والدینشان با کمبود فولات مواجه نبودند، میشد.
کاهش خطر ابتلا به افسردگی
فولات با جلوگیری از افزایش تشکیل هموسیستین در بدن که مانع از انتقال خون و سایر مواد مغذی به مغز شود، کمک شایانی به ما میکند. افزایش هموسیستین در ترشح هورمون سروتنین، که پدید آورندهی حس خوب در بدن، دوپامین و نوراپینفرین که نه تنها برای بهبود خلق و خوی بلکه برای تنظیم خواب و اشتها میشوند، اختلالاتی ایجاد میکند.
حفظ سلامت قلب
همچنین افزایش میزان هموسیستین یکی از علائم بیماری تصلب شرائین قلب است. افرادی که هموسیستین آنها از سطح نرمال بالاتر است، ۱.۷ برابر بیشتر دچار بیماریهای قلبی و ۲.۵ برابر بیشتر دچار حملات قلبی میشوند.
پیشگیری از سرطان
اثبات شده که جذب فولات اندک، سبب افزایش سرطان سینه در زنان میشود. همچنین نشان داده شده که جذب کافی فولات از غذاهای مصرفی به مقابله با سرطان روده بزرگ، معده، لوزالمعده و سرطانهای مربوط به گردن کمک میکند. اگرچه مکانیسم حفاظت معمولا نامشخص است، اما محققان بر این باورند که تاثیرات فولات با نقشش در تولید DNA و RNA و پیشگیری از جهشهای ناخواسته مرتبط است. اما شواهدی دال بر اینکه مکملها نیز تاثیرات مشابه ضدسرطانی دارند، در دست نیست.
مزایا و مضرات فولات برای بدن
مواد غذایی حاوی فولات
غلات و حبوبات
دسترسی زیستی به فولات (توانایی بدن در جذب، استفاده و حفظ) در خوراکیها به طرز قابل توجهی متغییر و محاسبه آن امریست مشکل. ۱۵۰ نوع مختلف فولات وجود دارد که بین ۵۰ تا ۹۰٪ آن در فرایند پخت، نگهداری یا عملآوری از دست میرود. برترین منبع فولات سبزیجات سبز، بنشن و جگر هستند. همچنین فولات به برخی از غذاهای آمادهی تهیه شده از غلات برای صبحانه و سایر غذاهای تقویتی افزوده میشود.
مارچوبه و عدس حاوی مقادیر فراوانی فولات هستند و در زمرهی غذاهای سرشار از فلات به شمار میروند .
مارچوبه، پخته شده ، ۱ فنجان: ۲۴۳ میکروگرم
جگر گاو، پخته، ۹۵ گرم: ۲۱۵ میکروگرم
لوبیا چشم بلبلی پخته، یک دوم فنجان: ۱۷۹ میکروگرم
عدس پخته، ۱ فنجان: ۱۶۸ میکروگرم
لوبیا سفید پخته، یک دوم فنجان :۱۳۲ میکروگرم
اسفناج پخته، یک دوم فنجان: ۱۳۱ میکروگرم
کاهو، خرد شده، ۱ فنجان:۵۹ میکروگرم
آواکادو خام, یک دوم فنجان: ۵۹ میکروگرم
زرده تخم مرغ ، ۱ و ۲۷میکروگرم
موز ، ۱ و ۲۴ میکروگرم
قارچ ، کبابی شده، ا فنجان:۲۳ میکروگرم
خطرات بالقوهی ناشی ازمصرف فولات
هیچ تاثیر معکوسی از جذب بالای فولات خوراکی گزارش نشده است. اما سطح بالای جذب اسید فولیک در سیاهرگ یا رگ ممکن است باعث حمله ناگهانی شود.
قبل از شروع مصرف مکمل فولات با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید خللی در داروی در حال مصرف شما به وجود نمیآورد. مصرف طولانی مدت مکمل فولات ممکن است متضمن خطرات احتمالی بر سلامتی یا منجر به کمبود۱۲ B شود.
پیروی از یک رژیم غذایی کامل یا یک برنامه غذایی همه جانبه در پیشگیری از بیماریها و رسیدن به سلامتی مطلوب از اهمیت ویژهی برخوردار است.
به جای تمرکز بر غذایی خاص و البته مغذی به عنوان کلید سلامت، بهتر است که از یک رژیم غذایی متنوع پیروی کنید.