یکی از اصطلاحاتی که هنگام خرید بلیط هواپیما زیاد به آن برمیخورید، بلیط چارتر است. اما بلیط چارترچیست؟
چارتر(charter) به طور کلی به معنای دربست کردن است. عبارت «چارتر کردن» فقط برای پرواز کاربرد ندارد، برای هتل یا باقی وسایل نقلیهی مسافرتی مثل قطار و اتوبوس و کشتی و… نیز بهکار میرود. فعلا ما با بلیط چارتر در حملونقل هوایی سروکار داریم. یعنی هروقت یک نفر یا یک شرکت، تمام یا بخشی از صندلیهای یک هواپیما یا یک مسیر پروازی را سالیانه یا برای مدت معلومی اجاره کند، میگویند آن پرواز را چارتر کرده است.
مثلا شما یک کمپانی بسیار بزرگ و پررونق دارید که حدود هفتاد نفر از کارکنان شما باید در طول هفته چندبار، مثلا دوشنبهها وچهارشنبهها به مقاصد معینی سفر کنند، در این شرایط برایتان باصرفهتر خواهد بود که پرواز را در روزهای دوشنبه و چهارشنبه از یک شرکت هواپیمایی برای کارکنانتان چارتر کنید. به زبان سادهتر، چارتر کردن شبیه خریدکردن عمده نسبت به خریدهای خرد است: در خرید عمده شما مبلغ کمتری نسبت به خرید خرد همان کالا میپردازید، چارتر کردن پرواز هم باعث صرفهجویی در هزینههای شرکتها میشود.
بلیط چارتر هم مانند بلیط سیستمی، مزایا و معایبی دارد. مزیت بزرگ بلیط چارتردر متغیر بودن بهای بلیط است، یعنی اگر کمی حوصله کنید و بگردید، میتوانید بهترین گزینهی ممکن را از لحاظ قیمت بلیط پیدا کنید. بیشتر وقتها آژانسهای مسافرتی تلاش میکنند تا صندلیهای چارترشدهی خود را با سود کم و روشهای مختلف تبلیغاتی و اطلاعرسانی به مشتری بفروشند. در واقع این شرکتها مجبورند برای بهدست آوردن هزینههای چارترشان، به هر ترتيب که شده بليطهایشان را بفروشند، به همين دلیل گاهی میتوانيد در فصلهای کمسفر، بلیطهایی با قیمت بسیار مناسب پیدا کنید. مثلا در اسفندماه که بیشتر مردم مشغول تدارک دیدن برای سال جدید و تمیزکاری و خریدهای عید نوروزند، یکی از بهترین زمانها برای بلیط چارتر کیش است. میتوانید همانطور که همه مشغول دوندگی و عجلهی ترتیب دادن مقدمات ایام نوروزند، با فراغ بال و آرامش خاطر، بلیط چارتر بگیرید و در خلوت و زیبایی جزیره غرق شوید و حسابی از آرامش و زیبایی آن لذت ببرید. اصطلاح «تور لحظهآخری» هم به همین پروازهای چارتر ربط دارد، دلیل اینکه تورهای لحظهآخری نسبت به زمان عادی قیمت پایینتری دارند همین است؛ آژانسی که پرواز یا هتل را چارتر کرده است، نمیخواهد تحت هیچ شرایطی صندلیهای هواپیما یا اتاقهای هتلی که اجاره کرده خالی بماند، بنابراین بهاصطلاح قیمت را پایین میآورد تا مشتری ترغیب شود تور را بخرد. اتفاقاً این یک معاملهی برد ـ برد است. هم چارترکننده ضرر نمیکند و هم اینکه مسافر، بلیط چارتر یا تور با هزینهی بسیار مناسب پیدا میکند. در گذشته آژانسهای مسافرتی از راههای مختلفی مانند پیامک یا ایمیل و… مسافران را از وجود پیشنهادهای قیمتیِ ویژهشان برای بلیط چارتر یا تور لحظهآخری به مقاصد گردشگری آگاه میکردند.
آژانس الهام سیر با در اختیار داشتن کاملترین سامانهی آنلاین خرید بلیط چارتر هواپیما در ایران، میتواند تمامی گزینههای بلیط چارترمورد نظرتان را برایتان فهرست کند تا انتخابی منطبق یا دستکم بسیار نزدیک با شرایط و خواستههایتان داشته باشید. مزیت دیگر بلیط چارتردر این است که تاریخ پرواز مشخص است و در تاریخ مشخصشده پرواز موجود است و در فصلهای پرمسافرت با مشکلاتی مثل کمبود یا نبود بلیط و پر بودن خطوط پروازی و… مواجه نمیشوید. پس بهطور خلاصه بلیط چارتردر فصلهای کمسفر یا زمان نزدیک به تاریخ پرواز مقرونبهصرفه است و میشود به جای اینکه سراغ گزینهی بلیط سیستمی بروید، بلیط چارتررا انتخاب کنید.
اما در مقاطع زمانی که ترافیک پرواز زیاد است و بهاصطلاح در فصلها و مقاطع زمانی پرسفر مانند نوروز، تابستان و…، قیمت بلیط چارترچندان تفاوتی با بلیط سیستمی ندارد. چون استقبال مسافران در این زمانها از پروازها و تورهای داخلی و خارجی بیشتر میشود و بلیطهای آژانس چارترکننده بهراحتی فروخته میشوند. حتی گاهی اوقات قیمتبلیط چارتردر این مقاطع زمانی با بلیط سیستمی برابر یا از آن بیشتر است. البته تمام اینها قواعد کلی هستند و ممکن است استثناهایی هم وجود داشته باشند.
تا اما در کنار حسن بزرگِ تفاوت قیمت، ایراد این بلیطها نسبت به بلیطهای سیستمی، در خدمات و شرایط چارترکننده است. یعنی چه؟
یعنی اینکه برخلاف بلیط سیستمی، شما نمیتوانید بلیط چارتر را بهراحتی استرداد کنید یا تاریخ آن را تغییر دهید. در پروازهای چارتر یا امکان برگرداندن بلیط را ندارید، یا اگر در بعضی شرایط این امکان را داشته باشید که بلیط چارتررا پس بدهید، میزان جریمهی لغو کردن بلیط بسیار بالا است و گاهی معادل هزینهی خود بلیط تمام میشود. یعنی مثلا اگر به هر دلیلی بلیط چارتررا لغو کنید، ممکن است آژانس تمام پولی را که برای بلیط پرداختهاید، برای خودش نگه دارد. دیگر اینکه درست است شما از آژانس، بلیط چارترمیخرید، اما اگر مشکلی در پروازتان بهوجود بیاید، مثلا اگر پروازتان تاخیر داشته باشد، بارتان گم شود، پروازتان لغو شود و…، مسئولیت این مشکلات برعهدهی شرکتهای هواپیمایی است و آژانس چارترکننده به شما خدمات خاصی نمیدهد.