حدیث (1) امام على عليه السلام :
قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ علیه السلام لِلْحَسَنِ ابْنِهِ علیه السلام يَا بُنَيَّ أَ لَا أُعَلِّمُكَ أَرْبَعَ خِصَالٍ تَسْتَغْنِي بِهَا عَنِ الطِّبِّ فَقَالَ بَلَى يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ لَا تَجْلِسْ عَلَى الطَّعَامِ إِلَّا وَ أَنْتَ جَائِعٌ وَ لَا تَقُمْ عَنِ الطَّعَامِ إِلَّا وَ أَنْتَ تَشْتَهِيهِ وَ جَوِّدِ الْمَضْغَ وَ إِذَا نِمْتَ فَاعْرِضْ نَفْسَكَ عَلَى الْخَلَاءِ فَإِذَا اسْتَعْمَلْتَ هَذَا اسْتَغْنَيْتَ عَنِ الطِّب
در سفارشى به فرزند خود امام مجتبى عليه السلام فرمودند: فرزندم! آيا چهار نكته به تو نياموزم كه با رعايت آنها از طبيب بى نياز شوى؟ عرض كرد: چرا، اى اميرالمؤمنان. حضرت فرمودند: تا گرسنه نشده اى غذا نخور و تا اشتها دارى از غذا دست بكش و غذا را خوب بجو و قبل از خوابيدن قضاى حاجت كن. اگر اين نكات را رعايت كنى، از مراجعه به طبيب بى نياز مى شوى.
خصال ص 229
__________________________________
حدیث (2) امام رضا عليه السلام :
اِثنانِ عَليلانِ أَبَدا : صَحيحٌ مُحتَمٍ و َعَليلٌ مُخَلِّط؛
دوگروه هميشه مريضند، سالمى كه پرهيز میكند و مريضى كه پرهيز نمیكند.
فقه الرضا ص 340
__________________________________
حدیث (3) امام رضا عليه السلام :
إِنَّ اللّه تَبارَكَ وَ تَعالى لَم يُبِح أَكلاً وَ لا شُربا إِلاّ ما فيهِ المَنفَعَةُ و َالصَّلاحُ و َلَم يُحَرِّم إِلاّ ما فيهِ الضَّرَرُ و َالتَّلَفُ و َالفَسادُ،فَكُلُّ نافِعٍ مُقَوٍّ لِلجِسمِ فيهِ قُوَّةٌ لِلبَدَنِ فَهُوَ حَلالٌ؛
خداوند تبارك و تعالى هيچ خوردنى و نوشيدنى را حلال نكرده است مگر آن كه در آن منفعت و صلاحى بوده و هيچ خوردنى و نوشيدنى را حرام ننموده مگر آن كه در آ ن زيان و مرگ و فسادى بوده است پس هر چيز سودمندى مقوّى براى جسم، كه باعث تقويت بدن است حلال شده است.
مستدرك الوسائل و مستنبط المسایل ج16، ص333، ح20061
__________________________________
حدیث (4) امام صادق عليه السلام :
لا يَستَغنى أَهلُ كُلِّ بَلَدٍ عَن ثَلاثَةٍ يُفزَعُ إِلَيهِم فى أَمرِ دُنياهُم وَ آخِرَتِهِم، فَإِن عَدِموا ذلِكَ كانوا هَمَجا: فَقيهٌ عالِمٌ وَرِعٌ و َأَميرٌ خَيِّرٌ مُطاعٌ و َطَبيبٌ بَصيرٌ ثِقَةٌ؛
مردم هر شهرى به سه چيز نيازمندند كه در امور دنيا و آخرت خود به آنها رجوع كنند و چنانچه آن سه را نداشته باشند گرفتار جهل و نابسامانى مى شوند: دين شناسِ داناىِ پرهيزكار، حاكم نيكوكارى كه مردم از او اطاعت كنند و پزشك بصيرِ مورد اعتماد.
تحف العقول ص 321
__________________________________
حدیث (5) امام رضا عليه السلام :
لَيسَ مِن دَواءٍ اِلاّ و َهُوَ يُهيجُ داءً؛
دارويى نيست مگر اين كه بيمارى ديگرى را تحريك مى كند.
كافي (ط – الإسلامية) ج8، ص 273 ، ح409
__________________________________
حدیث (6) رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
تَجَنَّبِ الدَّوَاءَ مَا احْتَمَلَ بَدَنُكَ الدَّاءَ فَإِذَا لَمْ يَحْتَمِلِ الدَّاءَ فَالدَّوَاء
تا هنگامى كه بدنت درد را تحمل مى كند از مصرف دارو بپرهيز، چنانچه درد را تحمل نكردى آنگاه از دارو استفاده كن.
مكارم الاخلاق ص 362
__________________________________
حدیث (7) رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
ما خَلَقَ اللّه تَعالى داءً إِلاّ وَ خَلَقَ دَواءً إِلاَّ السامَ؛
خداوند هيچ دردى را بى درمان نيافريده مگر سام (مرگ) كه درمان ندارد.
طب النبی ص19 {شبیه آن در بحارالأنوار(ط-بیروت) ج59، ص72، ح27 }
__________________________________
حدیث (8) امام رضا عليه السلام :
مَن أَرادَ أَن لا يُوذيَهُ مِعدَتُهُ فَلا يَشرَب بَينَ طَعامِهِ ماءً؛
هر كس مى خواهد معده اش آزارش ندهد، در بين غذا آب نخورد.
طب الرضا(ترجمه امیر صادقی) ص258 – بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 59، ص323
__________________________________
حدیث (9) امام صادق عليه السلام :
لَا تَدْخُلِ الْحَمَّامَ إِلَّا وَ فِي جَوْفِكَ شَيْءٌ يُطْفَأُ بِهِ عَنْكَ وَهَجُ الْمَعِدَةِ وَ هُوَ أَقْوَى لِلْبَدَنِ وَ لَا تَدْخُلْهُ وَ أَنْتَ مُمْتَلِئٌ مِنَ الطَّعَامِ.
داخل حمام نشو مگر در حالى كه در شكمت چيزى (غذايى) كه شدت حرارت معده را خاموش كند وجود داشته باشد، كه براى بدن موجب تقويت است و در حالى كه شكمت از غذا پر است نيز وارد حمام مشو.
کافی(ط-الاسلامیه) ج6 ، ص497 ، ح5
__________________________________
حدیث (10) امام رضا عليه السلام :
مَنْ أَرَادَ أَنْ لَا يَشْتَكِيَ مَثَانَتَهُ فَلَا يَحْبِسِ الْبَوْلَ وَ لَوْ عَلَى ظَهْرِ دَابَّتِه
كسى كه ميخواهد از ناراحتى مثانه شكايت نكند بول خود را نگه ندارد و لو اينكه سوار اسب باشد.