هدف از تغذیه متعادل تامین انرژی و پروتئین همراه با تامین كلیه ریزمغذی‌ها (ویتامین‌ها و عنصر‌های معدنی) برای حفظ سلامتی بدن در هر سن و سالی است. اما گاهی در زندگی بشر شرایطی پیش می‌آید كه تامین نیازهای تغذیه‌ای ممكن است با یك رژیم غذایی معمول فراهم نشود. در چنین شرایطی به منظور ایجاد تعادل تغذیه‌ای و حفظ سلامتی بدن و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها و ضرورت استفاده از داروهای شیمیایی كه بدون تردید ساده‌ترین آنها نیز بدون عوارض جانبی نیست، استفاده از مكمل‌های غذایی بهترین گزینه محسوب می‌شود.
مصرف مكمل‌های غذایی برای چه گروه‌ها و تحت‌تاثیر چه شرایطی الزامی است؟
نوزادان و كودكان: استفاده از قطره ویتامین D از بدو تولد و قطره آهن از زمان شروع غذای كمكی.
كودكان پیش‌دبستانی: مكمل روی كه كمبود آن در كشور ما گسترده است و مكمل آهن در درصدی كه كم‌خون هستند.
كودكان دبستانی دارای اختلال رشد: استفاده از مكمل‌های مولتی‌ویتامین و مینرال برای كمك به بهبود اشتها و رشد كودكان به صورت دوره‌ای و محدود.
دوران بلوغ: دوران بلوغ یكی از دوران‌های رشد سریع است. در صورتی‌كه نتوانیم از طریق یك رژیم غذایی متعادل، نیازهای این دوره را تامین كنیم، استفاده از انواع مكمل‌ها برای این دوره ضروری است. مكمل آهن، روی، گاهی مولتی‌ویتامین‌ها یا مكمل‌های غذایی پروتئینی برای نوجوانانی كه از منابع غذایی و حیوانی به اندازه كافی استفاده نمی‌كنند، ضروری است.
دوران‌های بارداری و شیردهی: مكمل آهن برای دوره بارداری ضروری است. مكمل اسید فولیك پیش از بارداری توصیه می‌شود. در صورتی‌كه وزن‌گیری مادر در دوران بارداری مناسب نباشد، مكمل‌های غذایی مناسب این دوره نیز لازم است. مادران شیردهی كه رژیم غذایی متعادل ندارند، به منظور تامین شیر و حفظ سلامتی مادر به انواع مكمل‌های غذایی نیاز دارند.
مصرف ناكافی شیر و فرآورده‌های لبنی: افرادی كه به هر دلیل نتوانند از مقدار كافی لبنیات استفاده كنند، به مكمل كلسیم و بعضی از مواد مغذی دیگر موجود در لبنیات، نیاز دارند.
افراد با شرایط كاری ویژه: افرادی كه شب‌كارند یا به صورت شیفتی كار می‌كنند، افرادی كه در معادن و دور از نور خورشید زندگی و فعالیت می‌كنند به مكمل ویتامین D و بعضی از ریزمغذی‌ها نیاز دارند.
افراد میانسال و سالمند: این افراد بر حسب شرایط خاصی كه با آن مواجه می‌شوند، به انواع مكمل‌ها نیاز دارند. به عنوان مثال معده بعضی از افراد سالمند قدرت تولید فاكتور ویتامین B12 را از دست می‌دهد، در چنین شرایطی نیاز به مكمل تزریقی ویتامین B12 وجود دارد.
ورزشكاران حرفه‌ای: با توجه به نوع ورزش، مدت و شدت آن و دوره‌های طولانی تمرینات و مسابقات، نیازهای بدن‌شان با رژیم‌های غذایی معمولی تامین نمی‌شود. در چنین شرایطی استفاده از انواع مكمل‌ها برای آنها ضروری است.
بیماران بدحال: بیماران بدحال به غذاهای ویژه‌ای نیاز دارند، چون در این بیماران شرایط متعارف هضم و جذب و گاهی متابولیسم مختل می‌شود. در این بیماران مكمل‌های غذایی تنها و بهترین شیوه درمان و كوتاه كردن دوره بیماری است.
افراد با رژیم‌های غذایی نامتعادل: افرادی كه رژیم‌های غذایی نامتعادل دارند، مثلا كسانی كه از ماهی كافی در برنامه غذایی خود استفاده نمی‌كنند، استفاده از مكمل‌های امگا-3 برای ایجاد تعادل تغذیه و حفظ سلامتی لازم است.
با توجه به موارد ذكرشده مشخص می‌شود كه امروز در جهان استفاده از مكمل‌های غذایی جایگاه ویژه‌ای دارد. امید است این مطلب راهنمایی روشنگر برای مصرف بهینه مكمل‌ها در سطح جامعه ما باشد.
