نکته هایی که بهتر است در برنامه غذایی از صبح ناشتا تا شب هنگام خواب رعایت کنید.
اگر از طرفداران زندگی سالم و طب سنتی هستید حتما شنیده اید که مصرف بعضی خوراکی ها و نوشیدنی ها به صورت ناشتا هنگام صبح یا آخر شب قبل از خواب می تواند تاثیرگذاری متفاوتی روی بدن داشته باشد؛ برای مثال نوشیدن شربت خاکشیر قبل از صبحانه می تواند به رفع یبوست و جوش های صورت کمک کند و نوشیدن دمکرده گل گاو زبان قبل از خواب می تواند مثل یک داروی آرامبخش عمل کند.
اما اینکه چنین ادعاهایی تا چه حد حقیقت دارند و کدام خوراکی ها مخصوص روز و کدام مخصوص شب هستند، پرسشی است که دکتر علیرضا عباسیان، متخصص طب سنتی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران به آن پاسخ می دهد.
ناهار؛ کم اهمیت ترین وعده!
صبحانه مهم ترین وعده غذایی در طول روز است، بعد از آن نیز شام مهم ترین وعده به حساب می آید. در مرحله آخر هم ناهار اهمیت دارد. پس بیشترین حجم مواد غذایی را باید در صبحانه و بعد شام بخوریم.
ناهار را هم بهتر است یا نخوریم یا خیلی کم بخوریم چون ظهر وقت فعالیت بدنی است و از آنجایی که در این زمان خون بیشتر دور عضلات و مغز جمع می شود، نمی توانیم هضم خیلی خوبی داشته باشیم، مضاف بر اینکه فعالیت کردن با معده پر کار دشواری است بنابراین صبح ها که هنوز اول فعالیت روزانه ماست و باید انرژی به دست بیاوریم، بهتر است صبحانه خیلی کاملی بخوریم.
صبح را با کدام نوشیدنی آغاز کنیم؟
مصرف مخلوط آب گرم، عسل و آبلیموی تازه به صورت ناشتا هنگام صبح هم می تواند باعث نشاط شود و هم کبد را تقویت کند. برای این منظور نصف لیوان آب جوش را با یک قاشق مربا خوری عسل و آب یک لیموی کامل مخلوط کنید. همچنین می توانید آبلیمو را با آب جوش و روغن زیتون مخلوط کنید و بنوشید. اگر هم یبوست مزاج هستید یا سنگ کیسه صفرا دارید، می توانید صبح ها دو قاشق روغن زیتون را همراه آب یک لیموی کامل میل کنید.
اگر قصد لاغری دارید…
بعضی افراد به امید لاغری صبح ها به صورت ناشتا سرکه سیب یا عرق زیره می نوشند، در حالی که این نوشیدنی ها نباید هر روز مصرف شوند بلکه طبق دستور لاغری و فقط هفته ای یک یا دو بار می توان از آنها استفاده کرد. مصرف دایم آنها بعد از مدتی می تواند باعث مشکلات معده و سوء مزاج شود.
آب خنک ناشتا بیمارتان می کند!
مصرف آب زیاد به صورت ناشتا اصلا توصیه نمی شود زیرا این کار می تواند اعضای اصلی بدن را دچار سوء مزاج کند. درمورد آب عقایدی به اشتباه وارد فرهنگ مردم شده که حتی در پزشکی رایج هم تایید نشده است. برای مثال درمورد اینکه گفته می شود باید روزی 7 تا 10 لیوان آب بنوشیم، هیچ مقاله علمی در این خصوص وجود ندارد. طب سنتی به طور خاص معتقد است اگر آب به صورت ناشتا به خصوص خنک مصرف شود به اعصاب صدمه می زند و در درازمدت می تواند باعث بیماری هایی مثل پارکینسون و لرزش دست شود، بنابراین آب حتما باید هنگام صبح به صورت گرم نوشیده شود.
اگر صبح ها بی انرژی هستید …
یکی دیگر از نوشیدنی های مناسب برای صبح مخلوط یک قاشق غذاخوری خاکشیر، نصف لیوان آب جوش و دو حبه قند یا معادل آن شکر است. این شربت تقریبا برای تمام مزاج ها مناسب است، به خصوص برای افرادی که شکم شان سخت کار می کند. بهتر است بدانید که در طب سنتی یبوست، مادر تمام بیماری ها محسوب می شود، بنابراین مصرف این نوشیدنی ها هنگام صبح می تواند به سلامت کلی بدن کمک کند.
شربت زعفران، گلاب، آب و عسل یا شکر نیز یکی از نوشیدنی های مناسب صبحگاهی برای افرادی است که انرژی کمی دارند، اما کسانی که تپش قلب و نامنظمی ضربان قلب دارند نباید از این نوشیدنی استفاده کنند.
خواب راحت با کدام خوراکی ها؟!
در وعده شب باید از خوراکی هایی استفاده کنیم که بدن را به تدریج سرد کرده و برای خواب آماده می کنند. درمقابل، مصرف مواد غذایی تند و گرم مثل زنجبیل، دارچین و… می تواند باعث بی خوابی شود، بنابراین برای شام بهتر است از خوراکی هایی مثل پنیر، شیر گرم یا خنک، ماست به همراه کمی نعناع و نان استفاده کنیم. در وعده پس از شام هم می توانیم از عرقیات آرامبخش مثل عرق بهارنارنج یا عرق نسترن، دمکرده گیاه بادرنجبین یا دمکرده گیاه بابونه استفاده کنیم تا خواب آرامی داشته باشیم.
دمکرده گل گاو زبان هم آرامبخش است اما در بعضی افراد می تواند باعث افزایش فشارخون شود. البته اگر همراه با سنبل الطیب، مقداری لیموی تازه یا لیمو عمانی مصرف شود، از فشارخون جلوگیری به عمل می آورد. با این حال افراد مبتلا به فشارخون بالا باید آن را با احتیاط مصرف کنند.
صبح ها پنیر نخورید!
در فصول سرد بهتر است صبح ها وعده غذایی مان را با یک مایع آبکی گرم و انرژی بخش مثل چای یا شیر به همراه عسل یا زنجبیل یا دارچین شروع کنیم. سپس به تدریج می توانیم غذاهای ترکیبی را اضافه کنیم، به این ترتیب که ابتدا مواد غذایی کم چرب و سپس خوراکی های پرچرب را مصرف کنیم تا پذیرش معده به مرور بیشتر شود. خوردن پنیر هنگام صبح چندان توصیه نمی شود بلکه بهتر است شب ها همراه گردو یا آویشن در وعده شام میل شود.
همچنین در وعده صبح توصیه می شود از قندهای ساده و مواد انرژی دهنده به مغز استفاده شود. برای مثال عسل یا خرما از آنجایی که گرم هستند انرژی بدن را بالا می برند و ما را برای فعالیت روزانه آماده می کنند.