گیاه آلوئه ورا از نظر بسیاری از مردم گیاه تازه و ناشناخته ای است در حالی که حقایق تاریخی نشان داده اند که این گیاه قدمتی طولانی داشته و قرن ها مورد مصرف مردم در سراسر جهان بوده است.
امروزه علاوه بر ژل، محصول های مختلف این گیاه به شکل قرص، کپسول، صابون، شامپو، کرم، پماد، ژل، نوشابه های خوراکی و کمپوت تولید می شوند.
چکیده فواید
آلوئه یا آلوئه ورا یا همان شاخ بزی (صبر زرد) حاوی مشتقات هیدروکسی آنتراسن و آلوئه رزین A، B و C است.
همچنین قندهای گلوکز، مانوز و سلولز، آنزیم های اکسیداز، آمیداز، کاتالاز و ویتامین های B1، B2، B6، C، E و اسید فولیک و مواد معدنی نظیر کلسیم، سدیم، منیزیم، روی، مس و کروم از دیگر مواد مغذی موجود در آن (البته در مقادیر کم) هستند.
خاصیت اصلی آلوئه ورا، مسهل بودن است. به علاوه می توان آن را یک ضدورم، ضدمیکروب، التیام بخش زخم ها، ضدآفتاب و ضدسوختگی به حساب آورد.
مصرف ژل خوراکی این گیاه به مدت 6 ماه برای کنترل زخم معده و کاهش شدت آسم بسیار موثر شناخته شده است.
در کل می توان گفت آلوئه ورا ضدآلرژی، ضدسرطان، ضدقارچ، ضدویروس، کاهش دهنده قندخون، قاعده آور، تقویت کننده معده و کبد است. ژل آلوئه اثرات خوب و مفیدی نیز روی سوختگی های معمولی، سوختگی های حاصل از اشعه، زخم ها و صدمه های دیگر پوست دارد.
* آلوئه ورا؛ برای چه کسانی؟
خوردن این گیاه به افراد در حال کاهش وزن یا روزه دار پیشنهاد می شود چرا که مصرف میوه و سبزی در شرایط آن ها باید افزایش یابد. فیبر موجود در این مواد غذایی مانع از بروز یبوست شده و به دلیل دیرهضم بودن، احساس سیری ماندگاری را در فرد ایجاد می کند.
مشکل اینجاست که فیبرها در معده، نفخ و گاز ایجاد می کنند اما خوشبختانه، آلوئه ورا در عین حال که فیبر بالایی دارد در معده نفخ و گاز نیز ایجاد نمی کند پس بهترین گزینه ی انتخابی در این شرایط محسوب می شود.
مصرف آلوئه ورا برای افرادی که در کنار رژیم لاغری، ورزش هم می کنند و در نتیجه بیش از هر زمان دیگری در معرض استرس و ضعف سیستم ایمنی هستند توصیه می شود. محدود کردن دریافت مواد غذایی ارزشمند و تحرک زیاد، بدن را خسته می کند به ویژه اگر رژیم غذایی پرپروتئین و مقدار میوه و سبزی مصرفی حداقل باشد. از این رو، خوردن کمپوت آلوئه ورا می تواند سبب تقویت سیستم ایمنی بدن شود.
* بهترین شیوه مصرف این گیاه چیست؟
برگ های خود این گیاه، به صورت تازه، در عطاری ها و داروخانه ها به فروش می رسد. به گفته ی رضازاده آلوئه ورا به دو شیوه خوراکی و مالشی مورد استفاده قرار می گیرد؛ استعمال موضعی آن برای رفع ناراحتی های پوستی و خوردنش برای دیگر بیماری ها پیشنهاد می شود.
این عضو هیأت علمی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی می گوید: برای استفاده از شیرابه آلوئه ورا باید برشی مورب و عمودی روی برگ آن بزنید تا شیرابه لزجش، خارج شود اما به منظور استفاده از ژل باید چند سانتی متر از برگ گیاه را ببرید و آن را پوست بکنید و بخورید یا به شکل موضعی مصرف کنید.
ژل آلوئه ورا کاملاً بی مزه است و به گفته این متخصص افزودن چاشنی هایی مانند آب لیموترش، نمک یا فلفل به آن ضرری ندارد.
اگر احساس کردید مزه ژل تلخ است معنی اش این است که آن را به خوبی از پوست جدا نکرده اید در این گونه موارد می توانید پیش از مصرف، ژل را چند دقیقه در آب قرار دهید تا تلخی اش کاملاً برطرف شود.
می توان از این ژل برای مرطوب کردن پوست، آفتاب سوختگی، زخم، سوختگی های معمولی و نرم کردن اگزمای زیر چشم استفاده کرد.
فراموش نکنید که ژل به مرور زمان در هوا تغییر رنگ می دهد و پس از مدتی به رنگ قرمز تیره ی مایل به سیاه در می آید.
در نوع خوراکی نیز می توان از انواع کمپوت، دراژه، قرص و نوشیدنی های آلوئه ورا که تا حدودی خواص ملینی، ضدمیکروبی و… دارند، استفاده کرد.
خوردن کمپوت آلوئه ورا به دلیل این که مولکول های پلی ساکارید موجود در آن می توانند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شوند و بدن را در برابر انواع عوامل بیماری زا به خصوص ویروس ها مقاوم کنند، مفید است.
* چگونه مصرف کنیم؟
1- مالشی
ابتدا به اندازه ی مورد نیاز از نوک برگ بریده و پوست آن را جدا کرده و سپس ژل را به هر نقطه ای که در موارد مصرف ( جوش و لک و سوختگی و غیره) ذکر شده، بمالید، این عمل را در روز 3 تا 4 بار مرتبه بعد از شستشوی کامل انجام دهید و نهایتاً در یک دوره 28 روزه نتیجه مثبت و دلخواه حاصل خواهد شد.
2- مصرف خوراکی
الف: در صورت مصرف ژل، به تنهایی روزانه می توانید فقط 1 قاشق غذاخوری از ژل را مصرف کنید که در این روش بیماران ( دیابتی و زخم معده ای و گوارشی ) درمان خواهد شد.
ب: به اندازه ی مورد نیاز ژل را همراه با عسل و آب میوه های ( سیب، پرتقال و غیره ) و یا با انواع سالادها مخلوط کرده و میل فرمایید.
* شرط و شروط مصرف آلوئه ورا
در استفاده از این گیاه باید مراقب بود زیرا مصرف بیش از حد آن به صورت خوراکی (مصرف روزانه یک گرم به مدت طولانی) ممکن است باعث به هم خوردن تعادل آب و الکترولیت ها، سقط جنین، زایمان زودرس، اسهال خونی و ضایعات کلیوی شود.
به علاوه آلوئه ورا نباید در زمان تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، خون ریزی رکتال (مقعد) و ضعف شدید مصرف شود.
در زمان بارداری نیز به غیر از دستور پزشک مصرف آن ممنوع است.
* در صورتی که از این گیاه به عنوان مسهل خوراکی استفاده شود باید نکات زیر را در نظر گرفت:
اول این که مصرف بیش از دو هفته از آن باید با مشورت پزشک باشد.
دوم این که در صورت تأثیر نکردن تا 24 ساعت باید آن را با پزشک در میان گذاشت.
سوم، چون تأثیر این گیاه در کودکان مشخص نیست، در این مورد باید با پزشک مشورت کرد.
نکته آخر این که بهتر است از فرآورده های صنعتی آلوئه برای سنین بالای 10 سال و حداکثر به مدت 2 هفته بهره برد.
* چرا برخی کمپوت های آلوئه ورا تلخ هستند؟
شاید شما هم به این موضوع برخورده باشید که وقتی در کمپوت آلوئه ورا را باز کرده کمی از آن می خورید، طعم تلخ آن شما را نگران می کند که نکند فاسد شده باشد در صورتی که آلوئه ورا طبیعتاً شیرابه تلخی دارد که به دلیل ترکیب های آنتراکینونی موجود در آن است. تلخ بودن برخی کمپوت های خوراکی این گیاه نیز ممکن است به همین دلیل باشد.
البته این موضوع را تا زمانی که کمپوت مورد بررسی دقیق قرار نگیرد نمی توان گفت. در صورتی که روی قوطی کمپوت قید شده باشد، حاوی ترکیب های آنتراکینونی یعنی کمپوت حاوی ترکیب های تلخ است و تنها مسهل شدید بوده و مسمومیت دیگری ایجاد نمی کند اما در صورتی که روی قوطی قید نشده باشد ممکن است تلخی دلایل دیگری مثل ماندگی و ایجاد واکنش های شیمیایی داشته باشد.
ترکیب های آنتراکینونی یکی از ترکیب های اصلی گیاه آلوئه ورا به حساب می آیند و مقدارشان هم در گیاه زیاد است. شیرابه ی خشک شده ی این گیاه به همین دلیل مسهل قوی بوده و مقدار مصرف خشک آن در حد یک دهم گرم توصیه می شود. لازم به توضیح است که ترکیب های آنتراکینونی در برگ سنا، برگ درخت فرانگولا و آلوئه ورا وجود دارد که هر 3 از قوی ترین مسهل ها به شمار می روند.
از مصرف مداوم و روزانه آلوئه ورا باید پرهیز شود زیرا با تمام خاصیت ها و فوایدی که دارد به کلیه ها آسیب جدی می رساند.
* نکته پایانی
باید محصولات گیاه آلوئه ورا را که به صورت پماد، کرم، کمپوت و… برگ های آن که به بسته بندی های فویل شده در سوپرمارکت ها یا داروخانه ها موجود است، با توجه به تاریخ انقضای درج شده روی آن مصرف کرد.
آلوئه ورا از خانواده زنبق می باشد. این گیاه شبیه کاکتوس، گوشتی و آبدار است. برگ های پهن تیغ دار این گیاه حداکثر دو متر ارتفاع دارد.
اگر برگ های این گیاه را نصف کنید مایع غلیظ و ژله مانندی می بینید که تمام خواص گیاه در آن نهفته است. این گیاه در ایران به صبر زرد نیز شهرت دارد.
آلوئه ورا برای هضم غذا خوب است
ژل آلوئه ورا به درمان نفخ، سنگین شدن معده و همچنین هضم غذا کمک می کند. نتایج یک پژوهش انگلیسی که در سال 2004 روی 44 بیمار مبتلا زخم روده انجام شد نشان می دهد این گیاه سبز خوش رنگ و مفید تأثیر مثبتی روی درمان بیماری های مربوط به روده دارد.
روش استفاده
هر روز صبح و به مدت دو هفته 3 قاشق غذاخوری آب آلوئه ورا میل کنید. ترجیحاً از آب میوه هایی استفاده کنید که حاوی 50 درصد ژل آلوئه ورا باشد برای همین لازم است که برچسب و ترکیبات آن را چک کنید. بهترین دوره برای استفاده از خواص درمانی این گیاه در اوایل بهار و یک دوره در اواخر پاییز می باشد.
توجه داشته باشید اگر دچار مشکلات گوارشی هستید قبل از مصرف این گیاه حتماً با پزشک مشورت کنید. مصرف خوراکی آلوورا برای زنان باردار، شیرده و کودکان زیر 6 سال توصیه نمی شود.
آلوئه ورا باعث تسکین سوختگی می شود
آلوئه ورا ضدالتهاب، ضد عفونی کننده و تسکین دهنده است برای همین این گیاه در درمان سوختگی های جزئی مثل آفتاب سوختگی، آفت، ترک یا جراحت های جزیی موثر عمل می کند. به عقیده ی متخصصان استعمال خارجی آلوئه ورا می تواند درمان سوختگی های درجه یک و درجه دو را تسریع ببخشد.
روش استفاده
ژل آلوئه ورا را روی جای سوختگی یا جراحت بمالید. تا درمان کامل هر روز دو تا سه مرتبه این کار را تکرار کنید. در صورت ایجاد زخم اول جای آن را با سرم شستشو بشویید و سپس از ژل آلوئه ورا استفاده کنید.
توجه داشته باشید آلوئه ورا برای درمان سوختگی و جراحات عمیق هیچ تأثیر ندارد و حتماً باید بلافاصله به پزشک متخصص مراجعه کنید.
آلوئه ورا با یبوست مقابله می کند
صمغ گیاه آلوئه ورا (صمغ زرد رنگ روی سطح خارجی برگ ها) حاوی مولکول هایی به نام «آنترانوئید» می باشد که خواص مسهلی دارد و با یبوست مقابله می کند. سازمان جهانی سلامت و چندین پژوهش نیز این خاصیت را تایید کرده اند.
روش استفاده
در صورتی که دچار یبوست شده اید می توانید 50 میلی گرم صمغ گیاه آلوئه ورا میل کنید. می توانید این میزان را تا 200 میلی گرم در روز افزایش دهید اما نباید بیش از این میزان مصرف کنید. توجه داشته باشید که صمغ گیاه آلوئه ورا باید با نظر پزشک مصرف شود. این گیاه یبوست های گذرا را درمان می کند. مصرف طولانی مدت آلوئه ورا مانند همه ی ملین های دیگر باعث آسیب های جدی می شود مانند سرطان کولورکتال. نتایج پژوهشی که در سال 2002 انجام شده است نشان می دهد که استفاده ی بی رویه و طولانی مدت می تواند آسیب های جدی به کلیه ها بزند.
توجه داشته باشید که مصرف خوراکی این گیاه برای زنان باردار، شیرده و کودکان زیر 6 سال توصیه نمی شود.
آلوئه ورا ضد التهاب است
زمانی که بدنتان دچار ضرب دیدگی و کوفتگی می شود و یا پایتان رگ به رگ می شود به سراغ آلوئه ورا بروید. آلوئه ورا می تواند التهاب های جزئی را بهبود دهد به خصوص در بیمارانی که نمی توانند درمان با داروهای کورتیزون را به راحتی تحمل کنند.
نتایج یک پژوهش آلمانی که در سال 2008 انجام شد نشان می دهد آلوئه ورا خواص ضد التهابی دارد با این تفاوت که این گیاه به اندازه ی داروی کورتیزون موثر نمی باشد.
روش استفاده
ژل آلوئه ورا را روی منطقه ی دردناک بمالید و ماساژ دهید تا به خوبی جذب شود. این کار را در طول روز چندین بار تکرار کنید تا درمان کامل حاصل شود.
برای این که بهبودی زودتر حاصل شود از یخ نیز استفاده کنید. بعد از استفاده از آلوئه ورا روی منطقه ی کوفته شده و ضرب دیده یخ قرار دهید. 3 تا 4 بار و به مدت ده دقیقه این کار را تکرار کنید. حواستان باشد یخ را به طور مستقیم روی پوست قرار ندهید. آن را داخل یک کیسه فریز یا پارچه بپیچید و سپس روی پوست قرار دهید.
توجه داشته باشید که اگر بعد از 48 ساعت تغییری در وضعیتتان ایجاد نشد حتماً به پزشک مراجعه کنید. آلوئه ورا می تواند باعث خارش در پوست های حساس شود. اگر بعد از استفاده دچار حساسیت و خارش پوست شدید استفاده از ژل آلوئه ورا را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.
آلوئه ورا؛ درمانی برای تبخال
از آنجایی که آلوئه ورا سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند می تواند در درمان تبخال نیز موثر باشد. به محض این که سر و کله ی تبخال پیدا شد مقداری ژل آلوئه ورا روی آن بگذارید. این کار باعث می شود تبخال بزرگ تر نشود و زودتر از بین برود.
دو پژوهشی که روی 180 مرد انجام شد نشان می دهد که ژل آلوئه ورا در درمان تبخال تناسلی شرکت کننده ها مۆثرتر از پلاسبو یا دارونما عمل کرده است.
روش استفاده
ژل را روی تبخال بمالید. روزانه چندین بار این کار را تکرار کنید تا تبخال از بین برود. توجه داشته باشید اگر بعد از دو هفته هیچ بهبودی دیده نشود باید به پزشک مراجعه کنید. بهتر است بدانید که این گیاه برای درمان اگزما و پسوریازیس نیز موثر است.
در طب سنتی آیورودا (طب سنتی هندی) این اعتقاد وجود دارد که آلوئه ورا خواص هیپوگلیسمی دارد یعنی قند خون را پایین می آورد. در سال 1985 نیز پژوهشگران هندی ثابت کردند که مصرف روزانه 100 گرم ژل آلوئه ورا به همراه 10 گرم اسفرزه ی گیاهی باعث کاهش میزان قند خون افراد دیابتی می شود.
روش استفاده
بهتر است افراد دیابتی روزانه دو مرتبه بعد از غذا یک قاشق غذاخوری ژل آلوئه ورا مصرف کنند. البته توجه داشته باشید که بدون نظر پزشک و سرخود از این گیاه استفاده نکنید. حتماً قبل از مصرف با پزشکتان مشورت کنید. مصرف خوراکی این گیاه برای کودکان زیر 6 سال و زنان باردار و شیرده توصیه نمی شود.
آلوئه ورا و ویتامین ها
اگر مدام احساس خستگی می کنید و یا دچار کمبود ویتامین هستید آلوئه ورا می تواند کمکتان کند. این گیاه سرشار از املاح معدنی (مثل کلسیم، پتاسیم، آهن، منیزیم، روی و غیره)، اسیدهای آمینه، ویتامین هایی مانند ویتامین A، B1، B2، B3، B6، B9، B12، C و E می باشد.
روش استفاده
برای مصرف آلوئه ورا بهتر است اول با پزشک مشورت کنید. اگر پزشک تشخیص کمبود بدهد میزان و مدت مصرف آلوئه ورا را با توجه به کمبودتان تجویز می کند.
خمیردندان های حاوی آلوئه ورا چقدر موثرند؟
نتایج پژوهش های آمریکایی که در سال 1998 انجام شد نشان می دهد که خواص ضد باکتریایی آلوئه ورا از تشکیل جرم دندان و التهاب لثه پیشگیری می کند. البته امروزه خمیر دندان هایی تولید می شود که حاوی آلوئه ورا هستند. در سال 2008 نیز نتایج یک پژوهش برزیلی نشان داد که خمیردندان های حاوی آلوئه ورا هیچ برتری نسبت به خمیردندان های حاوی فلوراید ندارند. در واقع تأثیر این خمیردندان ها برای مقابله با جرم دندان و التهاب های لثه بیشتر از خمیردندان های معمولی حاوی فلوراید نیست. خمیردندان های حاوی آلوئه ورا در داروخانه ها وجود دارند و مانند خمیردندان های معمولی استفاده می شوند.
آیا آلوئه ورا ضد سرطان است؟
در ژاپن از آلوئه ورا برای درمان قربانیان بمباران های هسته ای هیروشیما و ناکازاکی استفاده کردند. دلیل این کار کاهش تعداد قربانیان سرطان بعد از این واقعه ی تلخ بوده است. همه ی ما می دانیم که ژاپنی ها به سلامت و بهداشت اهمیت زیادی می دهند و شهرت تغذیه ی سالم و ضدسرطانی آن ها زبانزد است. اما باید بدانید که خواص ضد سرطانی آلوئه ورا همچنان جای بحث و تردید دارد. در واقع متخصصان معتقدند که باید در این زمینه پژوهش های گسترده ای انجام و سپس نظرات قطعی اعلام شود. البته باید بدانید که می توان از این گیاه برای درمان آسیب های پوستی ناشی از تشعشعات استفاده کرد.
آلوئه ورا؛ بهترین ضدچروک
آلوئه ورا سرشار از آنتی اکسیدان هایی مانند فلاوونوئیدها، ویتامین C، بتاکاروتن می باشد و خواص ضدچروکی دارد. نتایج پژوهشی که در سال 2009 در ترکیه انجام شد نشان می دهد این گیاه باعث احیای بافت های پوستی می شود. علاوه بر این، آلوئه ورا پوست را مرطوب و تغذیه می کند. اگر از خشکی پوست رنج می برید به سراغ آلوئه ورا بروید.
روش استفاده
بعد از شستشوی پوست ژل آلوئه ورا را روی پوست صورت و بدنتان بمالید، اجازه دهید 10 الی 15 دقیقه بماند و بعد شستشو دهید. توجه داشته باشید که ممکن است در بعضی از پوست های خیلی حساس استفاده از این گیاه باعث خارش، التهاب و حساسیت شود. در این صورت استفاده از ژل آلوئه ورا را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.
آلوئه ورا: ژل یا صمغ؟
صمغ آلوئه ورا زرد رنگ و تلخ است و روی لایه ی خارجی برگ های آلوئه ورا قرار دارد.
ژل این گیاه بخش داخلی برگ ها را پر کرده است. این روزها محصولات آرایشی بهداشتی متفاوتی با آلوئه ورا تولید می شود مثل شامپو، انواع کرم ها، خمیر دندان، لوازم آرایشی و غیره. برای مصرف خوراکی کپسول، نوشیدنی و کمپوت های این گیاه نیز موجود است.
توجه داشته باشید که صمغ این گیاه می تواند باعث حساسیت پوست و مخاط شود. مصرف خوراکی این گیاه برای زنان باردار، شیرده و کودکان مورد منع مصرف دارد.
آلوئه ورا در عطاری ها به فروش می رسد.
